Ekonomik Kriz Dönemlerinde Sosyal Harcamalar: 1990 Sonrası Türkiye Değerlendirmesi


Öksüz M., Aydın M.

Journal of Current Debates in Social Sciences , vol.5, no.2, pp.97-117, 2022 (Peer-Reviewed Journal)

Abstract

Ekonomik krizler; mikro, makro, cari, borç ve bankacılıkla ilgili birçok

göstergenin bozulduğu, ülke ekonomisinin çıkmaza girerek ağır darbe aldığı

dönemlerdir. Bu dönemlerde devletler tüm enerjilerini ekonomik göstergelerdeki

bozulmaların getirdiği kayıp ve riskleri onarmaya harcarken, toplumlar gelir

kayıpları, refah kayıpları ve yoksullukla mücadele etmektedir. Devletin, toplumun

bu mücadelesinde yanında olduğunu göstermesi ve sosyal yapıyı koruması için

başvurduğu araç ise sosyal harcamalardır. Çünkü sosyal harcamalar toplumsal

faydayı artırmaya yönelik harcamaların bütünüdür. Bu harcamalar olağan

dönemlerde zaten önemini korurken, ekonomik kriz gibi olağanüstü dönemlerde

çok daha önemli hale gelmektedir. Bu çalışmanın amacını, Türkiye’de 1990

sonrasında meydana gelen ekonomik krizlerde sosyal harcamalar ve alt bileşenleri

olan eğitim harcamaları, sağlık harcamaları ile sosyal güvenlik ve sosyal yardım

(sosyal hizmet) harcamalarının Gayri Safi Yurt İçi Hâsıla içindeki paylarının yazın

taraması kapsamında incelenerek ortaya konulması oluşturmaktadır. Yapılan

incelemenin sonucunda; 1994 ekonomik krizi hariç olmak üzere ele alınan 1999,

2000/2001, 2008/2009, 2018/2019 ve 2020 Covid-19 pandemisi dönemlerinde

sosyal harcamaların artış gösterdiği ortaya konulmuştur.