Engelli ve Engelli Olmayan Bireylerin Boş Zaman Katılımı ve Problem Davranış Düzeylerinin İncelenmesi

Creative Commons License

Akyıldız Munusturlar M., Alıcı Y., Ünver O., Munusturlar S.

Uluslararası Rekreasyon ve Spor Yönetimi Kongresi, Muğla, Türkiye, 10 - 13 Mayıs 2018, ss.301-302

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Muğla
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.301-302
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Giriş ve Amaç: Boş zaman katılımı hem engelli hem de engelli olmayan bireyler için önemli bir insani haktır. Bu bakış açısıyla, bu araştırmada spor yapan ve yapmayan engelli ve engelli olmayan bireylerin boş zaman katılım şekillerinin ve problem davranış düzeylerinin incelenmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Araştırmaya kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile seçilen 425 kişi katılmıştır. Araştırmanın örneklemi sporcu engelli (n=106), spor yapan engelli olmayan (n=90), spor yapmayan engelli (n=111) ve spor yapmayan ve engelli olmayan normal gelişim gösteren bireyler (n=118) olarak dört farklı grupta incelenmiştir. Araştırmada ölçme aracı olarak ilgili literatürün (Lu ve Hu, 2005; Solish ve ark., 2010; Martin ve ark., 2014; Badia ve ark. 2012) taranmasıyla oluşturulmuş Boş Zaman Katılım Ölçeği ve Gresham ve Elliot (1990) tarafından geliştirilen ve Sucuoğlu ve Özokçu (2005) tarafından dilimize uyarlanan Problem Davranışlar Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda belirlenen bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki farklılıkları sorgulamak için bağımsız gruplarda ANOVA ve MANOVA testlerinden yararlanılmıştır.

Bulgular: Araştırma bulguları incelendiğinde, araştırma gruplarına göre boş zaman aktivitelerinin farklılaştığı ortaya çıkmıştır. Sporcu ve sporcu olmayan normal gelişim gösteren bireylerin engelli bireylere göre hobiler, sportif ve sosyal aktivitelere katılım açısından daha yüksek puana sahip oldukları görülmüştür. Spor yapan engelli bireylerin kapalı alan aktivitelerine katılım puanlarının spor yapmayan engelli bireylere göre daha düşük olduğu ortaya çıkmıştır. Problem davranışlara yönelik gruplar arası farklar incelendiğinde, sporcu olan ve olmayan engelli bireylerin normal gelişim gösteren bireylere göre daha yüksek içselleştirilmiş ve dışsallaştırılmış problem davranışlara sahip oldukları görülmüştür.

Sonuç: Araştırma sonuçları engelli gruplarda boş zaman katılımının diğer gruplara göre daha düşük olduğunu ve engelli bireylerin hem içselleştirilmiş hem de dışsallaştırılmış problem davranışlarının engelli olmayan bireylerden daha fazla olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler : Boş zaman - engelliler - davranış

Introduction and Aim : Leisure time is an important human right for both individual with disabled and non-disabled. From this point of view, it is aimed to investigate the leisure time participation patterns and problem behavior levels of non-disabled and disabled individuals doing sports and not doing sports in this research.

Method : 425 participants were selected by convenience sampling medhod. The sample of the study was examined in four different groups as disabled and athlete (n=106), non-disabled and athlete (n=90), non-sports and disabled (n=111) and non-sports and non-disabled (n=118). “Leisure Participation Scale” consisted of studies of Lu and Hu, 2005; Solish et al., 2010; Martin et al., 2014; Badia et al., 2012 and “Problem Behavior Scale” developed by Gresham and Elliot (1990) and Turkish version conducted by Sucuoğlu ve Özokçu (2015) were used as tool measurements. ANOVA and MANOVA tests were used in independent groups to question the differences between dependent and independent variables determined for the purpose of the study.

Findings : According to research findings, it was seen that, leisure activities types differed according to research groups. It has been observed that individuals with normal development who are not athletes and athletes have a higher score in terms of hobbies, participation in sports and social activities. It has been found that the participation scores of disabled people who do sports are lower than those who do not do sports in indoor activities. It has been observed that individuals with disabled athletic and nonathletic have higher internalized and externalized problem behaviors than those with normal development when the differences between the groups regarding problem behaviors are examined.

Conclusion : The results of the study has showed that leisure time participation was lower in the disabled groups than the other groups and that the disabled individuals had more internalized and externalized problem behaviors than the non-disabled ones.

Keywords : Leisure - disabilities - behaviour