AN EVALUATION OF TRADITIONAL POMAK WOMEN’S CLOTHING CULTURE AND ITS CURRENT SITUATION (Çanakkale Biga district example)

Polat G.

2nd INTERNATIONAL CONFERENCE ON HUMANITY AND SOCIAL SCIENCES, Bursa, Turkey, 10 May - 12 June 2024

  • Publication Type: Conference Paper / Unpublished
  • City: Bursa
  • Country: Turkey
  • Çanakkale Onsekiz Mart University Affiliated: Yes

Abstract

Kültür toplumların temel taşlarının bir taşıyıcısı olarak aktarılan her bir davranış ve olgular bütünü olarak karşımıza çıkmaktadır. Kültür kavramına sosyolojik açıdan baktığımızda üretilen maddi ve manevi ürünleri, fikirleri ve simgesel araçları inceleyip ve bu ürünleri, fikirleri ve simgesel araçları inceleyip üretilenler sonraki nesillere aktarmada kullanılan insanın doğal ve toplumsal çevresine egemenliğinin ölçüsünü gösteren araçların tamamı olarak değerlendirebiliriz. Bir toplumun gelenek, görenek, adet ve örf, fikirleri ve davranışları öne çıkan manevi tüm değer yargıları gibi sembolik anlamlara sahip olguların küresel platformda radikal değişime uğramadan sürekliliğinin devam ettirebilmesi o toplumun kimliğini koruması açısından önem arz etmektedir. Kültürel olguların içinde geleneksel giyim kültürü kavramı da toplumun kimliğini, (toplumsal normlarını, toplumsal yaşayış biçimlerini) yansıtmada önemli bir simge olarak görülmektedir.

 Bu bağlamda, Çanakkale Biga ilçesine bağlı Yolindi köyünde bulunan Pomak kültürünün izlerine hala rastlanmadıktandır. İlçeye bağlı Yolindi Köyü Pomak kültürünü güçlü yansıtan karakteristik yapısı açısından araştırma kapsamına alınması uygun görülmüştür. Biga İlçesi Yolindi Köyünde yapılan görüşmede, kadınların geleneksel kıyafetlerini kendi elleriyle üretmeye devam ettikleri fakat günlük yaşantılarında kullanmak yerine düğün, bayram gibi özel günlerde kullandıkları, özelikle Pomak kadınların kendi aralarında Pomakça konuşmaya devam ettikleri gözlemlenmiştir. Yolindi Köyü bu nitel çalışmada Pomak kültürünün taşıyıcısı görevini üstlenen sembolik değerlerden biri olan geleneksel Pomak giyiminin günümüze kadar aktarımı sırasında ne yönde değişikliğe uğradığı, nasıl saklanıp korunduğu ve nasıl aktarıldığı gibi konu başlıkları doğrultusunda kültür sosyolojisi bağlamında analiz edilmeye çalışılmıştır.  Bu bağlamda Yolindi köyünde ikamet eden 6 kadınla görüşme sağlanmış, görüşme yapılan kişilerden Pomak giyim kültürüne ilişkin Araştırma verileri için sahada kaynak kişiler ile görüşmeler yapılmış, giysiler hazırlanan giysi analiz formlarına göre analiz edilmiş ve fotoğraflanmıştır. Her ne kadar günlük yaşantılarında geleneksel giysilerini kullanmasalar da atalarından öğrendikleri, göçüp geldikleri Rodop Dağlarının esintilerini, renklerini yansıtan geleneksel giysilerini günümüze kadar taşımayı başarmışlar aynı zamanda dillerine, yemeklerine, geleneksel ritüellerine sımsıkı bağlı kaldıklarından etnik kültür yapısını aktramaya devam ettiklerinden bahsedebiliriz.  Araştırma kültürel mirasın taşıyıcısı olan geleneksel Pomak giyiminin belgelenmesi ve nesillere doğru bir şekilde aktarılması açısından önem arz etmektedir.