TOGÜ SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ, cilt.4, sa.2, ss.258-269, 2024 (Hakemli Dergi)
ÖZET
Amaç: Bu çalışma, hemşirelere verilen farkındalık temelli
eğitim programlarının mesleki stres üzerindeki etkilerini
araştıran randomize kontrollü çalışmaların incelenmesi ve
çalışmalardan elde edilen verilerin sistematik olarak
değerlendirilmesi amacıyla yapıldı.
Yöntem: Farkındalık temelli eğitim programlarının
hemşirelerde mesleki strese etkisini belirlemek amacıyla
PubMed, Web of Science, Science Direct, Google Scholar,
EBSCO host ve Cochrane veri tabanları tarandı. Arama
İngilizce olarak, 3 anahtar kelime (hemşire, farkındalık,
mesleki stres) kullanılarak yapıldı. Literatür taraması
sonucunda 7.382 makaleye ulaşıldı ve 5 araştırma
çalışmaya dahil edildi. Çalışmalar PRISMA kontrol listesi
kullanılarak değerlendirildi. Literatür taraması sonucunda
380 katılımcının yer aldığı 5 araştırma çalışmaya dahil
edildi.
Bulgular: Bu çalışmaya dahil edilen 5 çalışmanın içeriği
incelendiğinde, eğitim sonrasında hemşirelerin farkındalık
düzeylerinin arttığı, mesleki stres düzeylerinin azaldığı, iş
tatminlerinin ve hasta bakım kalitelerinin arttığı dikkat
çekmektedir. MBSR eğitiminin hemşirelerin depresyon ve
kaygı düzeylerini azalttığı, farkındalık düzeylerinin ve
uyku kalitelerinin artmasında önemli ölçüde rol oynadığı
belirlendi. Ayrıca elde edilen verilerle farkındalık temelli
stres eğitimi programının uyku sorunlarını ve yorgunluk
düzeylerini de azalttığı tespit edildi.
Sonuç: İncelenen çalışmalar, farkındalık temelli stres
azaltma programının hemşirelerde mesleki stresi düzeyini
anlamlı derecede azalttığını göstermektedir. Bu nedenle
hemşirelik hizmet içi eğitiminde MBSR programının
kullanılması önerilebilir.