Siyasi Parti Kapatma Davalarında Aihm Kararı Sebebiyle Yargılamanın Yenilenmesini Yeniden Düşünmek

Güler F.

Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.11, sa.2, ss.361-378, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 11 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.361-378
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Ceza yargılamasında olağanüstü bir kanun yolu olan yargılamanın yenilenmesi se-
bepleri arasına 2002 yılında AİHM’in verdiği ihlal kararları eklenmiştir. Siyasi partiler
için öngörülen en ağır yaptırım olan kapatma kararı açısından yargılamanın yenilenme-
sinin ayrı bir önemi vardır. Zira gerçek kişiler için öngörülen idam yaptırımın siyasi par-
tiler açısından muadili olan kapatma kararı ile siyasi partilerin hukuki varlığı sona er-
mektedir. Kapatma kararının ağır ve telafisi güç niteliği gereği yargılamanın yenilenmesi
kavramından yararlanma ihtiyacı daha yüksek olabilmektedir. Anayasa Mahkemesi,
siyasi parti kapatma davalarında yargılamanın yenilenmesi başvuruları neticesinde
kapatma kararını değiştirmeme yönünde tutum sergilemiştir. 2010 anayasa değişikliği
ile Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruları karara bağlama görevi verilmesi ile
Anayasa Mahkemesi’ne AİHM içtihatları konusunda özel bir misyon yüklenmiştir. Bi-
reysel başvuru neticesinde verilen hak ihlali kararlarının uygulanmadığı durumlarda
Anayasa Mahkemesi’nin ortaya koyduğu tutum, siyasi parti kapatma davalarında yargı-
lamanın yenilenmesi talepleri üzerinde tekrar düşünülmesini gerektirmektedir

In 2002, violation decisions given by the ECHR, were added to the reasons for
retrial which is an extraordinary legal remedy in criminal proceedings. The retrial has a
special importance in terms of the decision of closure, which is the most severe
sanction foreseen for political parties. Because the legal existence of political parties
ends with the decision of closure, which is the equivalent of the death penalty
foreseen for real persons in terms of political parties. Due to the heavy and irreparable
nature of the closure decision, the need to benefit from the concept of retrial may be
higher. The Constitutional Court adopted an attitude not to change the political party
closure decision as a result of the applications for retrial in political party closure cases.
Constitutional amendment in 2010, the Constitutional Court was given individual
applications and a special mission was assigned to the Constitutional Court regarding
the case law of the ECHR. The attitude of the Constitutional Court in cases where the
decisions of violation of rights are not implemented as a result of individual application
requires a re-evaluation the retrial of in cases of closure of political parties.