Cumhuriyetin Yüzüncü Yılında Türkiye’de Medya ve İletişim


Eşitti Ş. (Editör), Çoban S. (Editör)

Paradigma Akademi, Çanakkale, 2023

  • Yayın Türü: Kitap / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: Paradigma Akademi
  • Basıldığı Şehir: Çanakkale
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çoğunluğu, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, İletişim Fakültesi Öğretim Üyeleri’nden oluşan akademisyenlerce “Cumhuriyetin Yüzüncü Yılında Türkiye’de Medya ve İletişim” teması ile hazırlanan bu kitap, gazeteden sinemaya, sinemadan sosyal medyaya farklı iletişim mecralarını irdelemiş; kadın, gözetim, demokrasi, kimlik, imaj ve emek gibi birçok soruna ışık tutmaya çalışmıştır.

Prof. Dr. Mehmet IŞIK, “Yunan Medyasında Türkler ve Türk Kurtuluş Savaşı” adlı çalışmasında tarihsel süreç içeresinde Yunan sinemasında Türklerin ve Türk Kurtuluş Savaşının nasıl temsil edildiğini incelemiştir. Işık çalışmasında, Yunan savaş filmlerinde Türklerin genellikle kötü karakterler olarak temsil edildiğini, bununla birlikte Yunanistan-Türkiye ilişkilerinin yumuşadığı dönemlerde Türklerin daha olumlu karakterler olarak gösterildiğini tespit etmiştir.

Prof. Dr. Gökhan GÖKGÖZ, “Erken Cumhuriyet Dönemi Yerel Basınında Kadın Temsilleri: Gaziantep Yazılı Basını Üzerine Bir İnceleme” adlı çalışmasıyla Cumhuriyetle beraber kadınlığın toplumsal konumundaki değişimleri irdeleyerek 1940’lı yıllar Gaziantep yazılı basınında kadın imgesinin nasıl temsil edildiğini araştırmaktadır. Gökgöz, 1940’lı yıllar Gaziantep yerel basınında kadınların ancak adli olayların tarafı olduklarında ve/veya çocuk bakımı ve terbiyesi, iyi ev kadını olma halleri gibi özel alana ilişkin meziyetler üzerinden tarif edildiklerinde ancak medyada kendilerine yer bulabildiklerini vurgulamaktadır.

Dr. Öğr. Üyesi Mustafa MAYDA, “Cumhuriyet’ten Günümüze Gazetelerin Kurumsal Görsel Kimliklerindeki Dönüşümün Tasarımsal Analizi” çalışması ile Cumhuriyet’in ilanı ve sonrasındaki dönemlerde gazetelerin kurumsal kimliklerinde yaşanan dönüşümlere yoğunlaşmıştır. Mayda, Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze - dijitalleşmenin de etkisiyle- ulusal gazetelerin kurumsal kimliklerinde önemli değişimlerin yaşandığını belirterek gazetelerin kurumsal görsel kimliklerindeki göstergeleri yansıtma noktasında tutarlı bir çizgide ilerlediklerini tespit etmektedir.

Prof. Dr. Şakir EŞİTTİ, “Cumhuriyetin 100. Yılında Türkiye’de Sosyal Medya, Gözetim ve Demokrasi Sorunsalı: Gözetim ve Sosyal Medyaya İlişkin Çalışmalarının Bibliometrik Analizi” başlıklı çalışmasında temelde medya ile siyaset arasındaki sorunlu ilişkiyi vurgulamış, bu sorunlu ilişkinin medya teknolojilerinin gelişmesine rağmen devam ettiğini ileri sürmüştür. Türkiye’de ve dünyada sosyal medya, gözetim ve demokrasi ilişkisi üzerine yapılan çalışmaların bibliyometrik analizini gerçekleştiren Eşitti, entelektüel bilgi birikimi içerisindeki eğilimleri ölçerek, yeni çalışmalara yönelik önerilerde bulunmuştur.

Doç. Dr. Serhat ÇOBAN ile Şevval YENERÖZ ise “Ekonomik Politikalar, Kamusal Yaklaşımlar ve Medya’da Emek Hareketlerinin Temsili” adlı çalışmalarında eleştirel ekonomi politik bir izlekten yola çıkarak uygulanan ekonomi politikalarının medya sektöründe yaşanan dönüşümlerle ilişkisine tarihsel bir perspektifle yaklaşmaktadır. Bu anlamda da neoliberal politikalar ekseninde medya sektöründe yaşanan dönüşümlerin haberi tecimselleştirerek gazeteciliğin kamusal sorumluluk anlayışını törpülediğini, emek haberciliğinden uzaklaştırdığını vurgulamaktadırlar.

Arş. Gör. Dr. Gülseren DİNVAR PEKŞEN ise “‘Ben, Bir Başkasıdır’ - Tayfun Pirselimoğlu Sineması’nda Kimlik İnşası” adlı çalışmasında Pirselimoğlu filmlerindeki karakterlerin kimlik yapılarının hangi izlekler üzerinden nasıl temsil edildiğini sosyolojik film çözümlemesi yöntemi ile felsefenin ve psikolojinin başvurduğu tanımlar üzerinden yapmaktadır. Dinvar, modernleşen dünyada kendi varlığına yabancılaşan, yalnızlığı derinleşen, sıklıkla tutarsızlıklar içerisinde temsil edilen, kendini absürt durumlara düşüren, benliğini aşmaya/bir başkası olmaya çalışan, kaygı çukurundan çıkamayan ötekilerin varoluşsal-otantik kimliğini Tayfun Pirselimoğlu Sineması özelinde deşifre etmeye çalışmaktadır.

Arş. Gör. Zeynep AYER ÖZTOK da “Türkiye'de Sosyal Medya Kanunu’na Yönelik Yapılan Çalışmaların Bibliyometrik Analizi” başlıklı çalışmasında Türkiye'de Sosyal Medya Kanunu hakkında yazılan ve Google Akademik veri tabanında yer alan makalelerin bibliyometrik analizini çok yönlü bir perspektifle incelemektedir. Ayer Öztok’un çalışması Sosyal Medya Kanunu’yla ilgili yapılan araştırmaların eğilimlerini ve literatürün gelişimini anlamak adına değerli bir kaynak niteliğindedir.

Dr. Öğr. Üyesi Engin ÇAĞLAK ise “Yerel Medya” başlıklı çalışmasında yerel basının demokrasinin gelişmesi için önemli olduğuna değinerek yerel basının yaşadığı sorunlara dikkatleri çekmektedir. Çağlak, yerel basının sosyal, ekonomik ve siyasal yapılardan kaynaklı yaygın basına olan öykünmesinin yerel basını negatif bir biçimde etkileyebileceğini de vurgulamaktadır.

“Cumhuriyetin Yüzüncü Yılında Türkiye’de Medya ve İletişim” teması ile hazırlanan bu kitabın yazarları düşüncelerini, alanla ilgili çalışmalarını farklı bakış açılarıyla aktarmış, gazeteden sinemaya, sinemadan sosyal medyaya farklı iletişim mecralarını irdelemiş; sosyal medya hukuku, toplumsal cinsiyet, kadın, gözetim, iktidar, demokrasi, kimlik, imaj ve emek gibi birçok soruna ışık tutmaya çalışmıştır. Kitabın hazırlanış sürecinde desteğini esirgemeyen Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi yönetici ve akademisyenlerine teşekkürlerimizi sunar, kitabın okuyucuların düşün dünyasına ve bilgi birikimine katkı sunmasını dileriz.