Elyaf Metal Tabakalı (FML) Kompozitlerin Delinmesinde Ortalama İtme Kuvveti ve Delaminasyon Faktörü Üzerinde İşleme Parametrelerinin Etkilerinin Değerlendirilmesi ve ARAS Yöntemiyle Çok Kriterli Optimizasyonu


Motorcu A. R., Ekici E., Uzun G.

Journal of Statistics and Applied Science, sa.9, ss.29-44, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışmada bir Elyaf Metal Laminat (FML) türü olan Karbon Elyaf Takviyeli Alüminyum Laminat (CARALL) kompozitin delinmesinde işleme parametrelerinin ortalama itme kuvveti ve delaminasyon faktörü üzerine etkileri araştırılmış ve çok kriterli olarak optimize edilmiştir. İşlenebilirlik deneyleri Taguchi Metodu L18 (12x23) ortogonal diziye göre gerçekleştirilmiştir. İşlenebilirlik deneyleri kontrol faktörleri olarak seçilen kesici takım geometrisi, kesme hızı ve ilerleme miktarı işleme parametrelerinin farklı seviyelerinde kuru olarak yapılmıştır. Bu çalışmanın iki temel motivasyonu bulunmaktadır: birincisi ortalama itme kuvveti ve delaminasyon faktörü üzerinde kontrol faktörlerinin etkilerini ayrı ayrı belirlemek ikincisi ise aynı anda minimum ortalama itme kuvveti ve delaminasyon faktörünü sağlayan optimum işleme parametreleri seviyelerini çok kriterli optimizasyon yöntemi ile belirlemektir. İşleme parametrelerinin çok kriterli optimizasyonu ARAS tekniği ile gerçekleştirilmiştir. ARAS tekniği için ağırlıklandırılmış karar matrislerinin hesaplanmasında kullanılan ağırlıklar Entropi Metodu ile belirlenmiştir. Gerçekleştirilen çok kriterli optimizasyon sonucunda CARALL’ın delinmesinde aynı zamanda minimum ortalama itme kuvveti ve delaminasyon faktörü değerlerinin elde edilmesinde işleme parametrelerinin etki sırası takım geometrisi (%87.60), ilerleme miktarı (%8.39) ve kesme hızı (%0.28) şeklinde olmuştur. Minimum ortalama itme kuvveti ve delaminasyon faktörü değerlerinin elde edilmesi için işleme parametrelerinin optimum seviyeleri standart geometrili takım, 100 m/dak kesme hızı ve 0.06 mm/dev ilerleme miktarı olarak belirlenmiştir.

In this study, the effects of machining parameters on the average thrust force and delamination factor in drilling Carbon Fiber Reinforced Aluminum Laminate (CARALL) composite, a type of Fiber Metal Laminate (FML), were investigated and optimized with multi-criteria. Machinability tests were carried out according to the Taguchi Method L18 (12x23) orthogonal array test design. Machinability experiments were performed dry at different levels of machining parameters, such as cutting tool geometry, cutting speed, and feed rate, which were selected as control factors. This study has two main motivations: the first is to determine the effects of control factors on the average thrust force and delamination factor separately, and the second is to determine the optimum processing parameter levels that provide the minimum average thrust force and delamination factor simultaneously with the multi-criteria optimization method. Multi-criteria optimization of processing parameters was carried out with the ARAS technique. The weights used in calculating the weighted decision matrices for the ARAS technique were determined by the Entropy Method. As a result of the multi-criteria optimization performed, the order of effect of the machining parameters in obtaining the minimum average thrust force and delamination factor values in the drilling of CARALL was as follows: tool geometry (87.60%), feed amount (8.39%) and cutting speed (0.28%). The optimum levels of the machining parameters were determined as a standard geometry tool, 100 m/min cutting speed, and 0.06 mm/rev feed rate to obtain the minimum average thrust force and delamination factor values.