TARİH ÖĞRETİMİ VE DİJİTAL EKRAN ORTAMLARI


Demir Ü., Ceylan S.

BUSBED. BINGÖL UNIVERSITY JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES INSTITUTE, sa.25, ss.384-398, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Tarih dersi milli bilincin oluşturulmasında çok önemli bir derstir. Üniversite öğretim sürecinde de Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi (Aİ.İ.T.) dersi bu kapsamda zorunlu bir ders olarak verilmektedir. Öğretim sürecinde dijitalleşme öğretim yöntem ve tekniklerinin hızlı bir değişimine yol açmıştır. Bu değişim Covid-19 pandemi süreci ile hızlı ve zorunlu bir değişiklik halini almıştır. Üniversite öğretim sürecinde A.İ.İ.T. dersleri bu kapsamda uzaktan eğitim ile bu süreçlere devam etmek durumunda kalmıştır. Oysaki tarihin dijitalleşmesi öğretim sürecinin dijitalleşmesinin çok öncesinde başlamıştır. Tarihi film, dizi ve belgesellerle başlayan bu dijitalleşme, sosyal medya ve video paylaşım ortamlarının hızlı gelişimi ile eğitim-öğretim sürecinin önüne geçmiş durumdadır. Dijital ortamlarda paylaşılan ve doğruluğu farklı kaynaklarca doğrulanmayan bilgiler internet ortamlarında hızlıca yayılarak geniş kitleleri etkiler hale gelmiştir. Bu çalışmada üniversite öğrencilerinin Aİ.İ.T. dersi özelinde tarih dersine bakış açıları ve tarihi araştırma yöntemlerinde dijital ekran tercihleri incelenmiştir. Bu kapsamda çalışma, iki devlet üniversitesinde öğrenimlerine devam etmekte olan A.İ.İT. dersi almış önlisans ve lisans öğrencilerinin gönüllü katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Çevrim içi olarak katılımcıların kişisel özelliklerini (cinsiyet, günlük telefon ve bilgisayar kullanımı, günlük TV izleme, aylık okunan kitap sayısı) belirlemeye yönelik bir form ile araştırmacılar tarafından geliştirilmiş olan ve tek boyutlu Tarih ve A.İ.İ.T. dersi tutum ölçekleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda üniversite öğrencilerinin tarih ile ilgili konulara çoğunlukla merak duydukları, tarih ile ilgili araştırma yaptıkları ve edindikleri tarihi bilgileri farklı bilgi kaynakları ile doğrulamaya çalıştıkları görülmüştür. Öğrencilerin tarih araştırma tercihleri incelendiğinde tercih sıralamasının tarihi müze ve ören yerlerini ziyaret, tarih ile ilgili eski tarihi belgesel ve filmleri izlemek, eski tarihi dizileri izlemek, sosyal medyada tarih ile ilgili paylaşımları takip etmek şeklinde olduğu görülmüştür. A.İ.İ.T. dersine yönelik görüşlerin belirlenmesine yönelik öğrenci görüşleri incelendiğinde, öğrenciler derse yönelik ihtiyacın olduğunu; fakat derse yönelik eksikliklerin de olduğunu belirtmişlerdir.

Tarih dersi milli bilincin oluşturulmasında çok önemli bir derstir. Üniversite öğretim sürecinde de Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi (Aİ.İ.T.) dersi bu kapsamda zorunlu bir ders olarak verilmektedir. Öğretim sürecinde dijitalleşme öğretim yöntem ve tekniklerinin hızlı bir değişimine yol açmıştır. Bu değişim Covid-19 pandemi süreci ile hızlı ve zorunlu bir değişiklik halini almıştır. Üniversite öğretim sürecinde A.İ.İ.T. dersleri bu kapsamda uzaktan eğitim ile bu süreçlere devam etmek durumunda kalmıştır. Oysaki tarihin dijitalleşmesi öğretim sürecinin dijitalleşmesinin çok öncesinde başlamıştır. Tarihi film, dizi ve belgesellerle başlayan bu dijitalleşme, sosyal medya ve video paylaşım ortamlarının hızlı gelişimi ile eğitim-öğretim sürecinin önüne geçmiş durumdadır. Dijital ortamlarda paylaşılan ve doğruluğu farklı kaynaklarca doğrulanmayan bilgiler internet ortamlarında hızlıca yayılarak geniş kitleleri etkiler hale gelmiştir. Bu çalışmada üniversite öğrencilerinin Aİ.İ.T. dersi özelinde tarih dersine bakış açıları ve tarihi araştırma yöntemlerinde dijital ekran tercihleri incelenmiştir. Bu kapsamda çalışma, iki devlet üniversitesinde öğrenimlerine devam etmekte olan A.İ.İT. dersi almış önlisans ve lisans öğrencilerinin gönüllü katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Çevrim içi olarak katılımcıların kişisel özelliklerini (cinsiyet, günlük telefon ve bilgisayar kullanımı, günlük TV izleme, aylık okunan kitap sayısı) belirlemeye yönelik bir form ile araştırmacılar tarafından geliştirilmiş olan ve tek boyutlu Tarih ve A.İ.İ.T. dersi tutum ölçekleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda üniversite öğrencilerinin tarih ile ilgili konulara çoğunlukla merak duydukları, tarih ile ilgili araştırma yaptıkları ve edindikleri tarihi bilgileri farklı bilgi kaynakları ile doğrulamaya çalıştıkları görülmüştür. Öğrencilerin tarih araştırma tercihleri incelendiğinde tercih sıralamasının tarihi müze ve ören yerlerini ziyaret, tarih ile ilgili eski tarihi belgesel ve filmleri izlemek, eski tarihi dizileri izlemek, sosyal medyada tarih ile ilgili paylaşımları takip etmek şeklinde olduğu görülmüştür. A.İ.İ.T. dersine yönelik görüşlerin belirlenmesine yönelik öğrenci görüşleri incelendiğinde, öğrenciler derse yönelik ihtiyacın olduğunu; fakat derse yönelik eksikliklerin de olduğunu belirtmişlerdir.