Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Afet ve Acil Tıp Kongresi, Ankara, Türkiye, 13 - 15 Mayıs 2016, ss.1
Çalışma acil yardım ve afetlerle ilgili Türkiye'de ilk defa lisans düzeyinde eğitim veren bir programın mevcut durumunun değerlendirilmesi ve yapılan bazı mesleki çalışmalarının ortaya konulması amacıyla yapılmıştır. Acil Yardım ve Afet Yönetimi (AYAY) lisans programı 2005 yılında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu bünyesinde eğitime başlamıştır. Bugün, 15 üniversitede program açılmış olup, 2015 ÖSYM Yerleştirme Klavuzuna göre 8 üniversitede lisans eğitimi devam etmektedir. Lisans diplomasını almaya hak kazanan öğrenciler 192 saat Temel Tıp Bilimleri (Anatomi, Fizyoloji, Mikrobiyoloji, Farmakoloji, Kimya ve Biyokimya gibi) ile birlikte ilk yardım ve ileri derecede paramedikal uygulamalara yönelik Hastalıklar Bilgisi, Acil Yardım ve Kurtarma Çalışmaları, Acil Servis Araçları, Halk Sağlığı ve Epidemiyoloji dersleri alarak temel yaşam desteği, ileri yaşam desteği ve travma gibi konularda yaklaşık 430 saat teorik ve 500 saat uygulamalı bir eğitim almaktadır. Sağlık bilimlerindeki derslere ilaveten öğrenciler eğitim bilimleri, yönetim bilimleri ve teknik bilimlere yönelik mesleğin gerektirdiği multidisipliner bir müfredatla lisans eğitimini tamamlamaktadır. Ayrıca uygulamalı dersler kapsamında öğrenciler dönem içinde 112 Acil Sağlık Hizmetleri istasyonları, Hastane (acil servis, yoğun bakım vb.), İtfaiye Teşkilatları, AFAD, Afet ve Acil Sağlık Hizmetleri Şube Müdürlüklerinde stajlara çıkmaktadır. AYAY lisans programı ilk mezunlarını 2009 yılında vermiştir. Şu an itibari ile yaklaşık 330 mezunu bulunmaktadır. Mezunların yaklaşık %30'u lisansüstü eğitimine devam etmektedir. AYAY'lar Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) tarafından üst öğrenim sayılan İlk ve Acil Yardım (Paramedik) ve Sivil Savunma ve İtfaiyecilik programlarında öğretim görevlisi olarak çalışabilmektedir. Mezunlar tarafından mesleki çalışmaları yürütmek üzere 2011 yılında Acil Yardım ve Afet Yöneticileri Derneği (AYAYDER) kurulmuştur. AYAYDER’in 2012 yılında başlattığı girişimlere istinaden YÖK, Üniversitesiler Arası Kurul görüşü ile 75850160-303.01.01/32175 sayı ve 10.06.2015 tarihli yazısında AYAY bölümüne, ders müfredatının tıbbi müdahale ile ilgili dersleri içermesinden dolayı Acil Yardım ve Afet Yöneticisi unvanını vermiştir. Derneğin unvana bağlı görev ve yetki tanımlama çalışmaları devam etmektedir. Ayrıca lisans müfredatındaki sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin 2 çalıştay gerçekleştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Acil Yardım ve Afet Yönecileri, Acil Yardım, Afet Tıbbı, Afet Yönetimi, Medikal Kurtarma