Egzersiz öz-yeterlik envanteri'nin psikometrik özelliklerinin Türk öğrenciler için test edilmesi


Miçooğulları B. O., CENGİZ C., AŞÇI F. H., KİRAZCI S.

1. Fiziksel Aktivite Beslenme ve Sağlık Kongresi, Ankara, Türkiye, 20 - 22 Kasım 2009, ss.75

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.75
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Öz-yeterlik, kişilerin egzersiz yapma kararlarını vermelerinde ve egzersiz  yapma kararlarını sürdürmelerinde kendilerine olan güven duygularını ifade eder. Bu çalışmanın amacı, egzersiz yapma karar sürecinin değerlendirilmesi amacı ile Nigg ve Courneya (1998) tarafından geliştirilen “Egzersiz Öz-Yeterlik Envanteri” nin Türkçe versiyonunun üniversiteli öğrencilerde psikometrik özelliklerini incelemektir. Çalışmaya Ankara ilinde yer alan  üniversitelerinden 133 erkek (yaş=23.0, SS=1.89) ve 114 kadın (yaş=21.9, SS=1.25) toplam 247 üniversite öğrencisi (yaş=22.54; SS= 1.74) gönüllü olarak katılmıştır. Veri toplama aracı olarak, Nigg ve Courneya, (1998) tarafından geliştirilen, altı alt boyut (Negatif Etki, Mazeret Üretme, Tek başına Egzersiz Yapabilme, Elverişsiz Egzersiz Ortamı, Diğer Bireylerden Hissedilen Baskı ve Kötü Hava) ve 18 maddeden oluşan “Egzersiz Öz-Yeterlik Envanteri” kullanılmıştır. Envanterde yer alan maddeler “hiç güvende hissetmem(1)” ile  “çok güvende hissederim(5)”  arasında değişen 5’li Likert tipi ölçek üzerinde değerlendirilmektedir. Maksimum Olasılık Faktör Analizi Oblimin dönüştürmesi sonucunda ortaya çıkan 6 faktör, 247 öğrenci için varyansın %80.20’sini açıklamaktadır.  Elde edilen faktör yükleri .42 ile .93 arasında değişmektedir. Faktörlerin Cronbach Alfa katsayıları , Faktör 1 (Negatif Etki) için.93, Faktör 2 (Mazeret Üretme) için .82, Faktör 3 (Tek Başına Egzersiz Yapabilme) için .89, Faktör 4 (Elverişsiz Egzersiz Ortamı) için .78, Faktör 5 (Diğer Bireylerden Hissedilen Baskı) için .80 ve Faktör 6 (Kötü Hava) için .93 olarak tespit edilmiştir. Toplam envanterin Cronbach Alfa katsayısı ise .92 olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak, yapılan analizler, “Egzersiz Öz-Yeterlik Envanteri”’nin üniver­site öğrencilerinin egzersiz kararını vermede ve sürdürmelerinde kendilerine olan güvenlerini ölçme ve değerlendirmede geçerli ve güvenilir bir envanter olduğunu ortaya koymuştur.