Research Information System
E Kurgu Online Journal of the Faculty of Communication Sciences, vol.2, no.2, pp.40-59, 2021 (Scopus)
Kitle kültürü ürünü olarak sinema, büyük sermaye gruplarının çıkarları doğrultusunda hem kar
elde etmek hem de ideolojik manipülasyon için kullanılmaktadır. Sinema endüstrisini elinde
bulunduran ABD ise ürettiği filmlerle bu durumu çok açık bir biçimde ortaya koymaktadır.
Buradan hareketle, Herbert Schiller kültürel emperyalizm anlayışını oluştururken, bağımlılık
kuramlarının ötesine geçerek, sorunun yalnızca emperyalist güçlerin tek taraflı baskıcı ve
yayılmacı girişleri olmadığına dikkat çekmiştir. Kültürel emperyalizm egemen kültürün
karakterlerine az gelişmişin kendini uyarlaması ve özdeşleştirmesi şeklinde gerçekleşir
(Schiller 1976, s.9). Batı ülkelerinden az gelişmiş ülkelere kültürel mesajlar ikna edici bir şekilde
iletilir. Propaganda ise en temel anlamda ikna etme sürecidir. İkna süreci, aynı zamanda bilgi
iletimi ile de ilgilidir. Fakat propaganda kavramı, eksik, yanlış, kasti ve tasarlanmış bir bildirim
ve bilgi verme sürecidir (Çetin, 2014, s.240).
Bu çalışma görsel medya etkisiyle ortaya çıkan Kültürel Emperyalizm ve Propaganda aracı
olarak Amerikan sinemasını Marvel (Walt Disney) yapımı olan Captain America – Winter
Soldier filmi özelinde incelemiştir. Film analiz edilirken, Van Dijk’in “Söylem Analizi” yöntemi
kullanılmıştır. Söylem analizi yapılırken; görsel medyanın gücü, propaganda ve kültürel
emperyalizm kavramları etkili olmuştur.
Anahtar Kelimeler: Captain America, Kültürel Emperyalizm, Propaganda, Söylem Analizi