GÖRSEL MEDYA ETKİSİYLE ORTAYA ÇIKAN KÜLTÜREL EMPERYALİZM VE PROPAGANDA ARACI OLARAK AMERİKAN SİNEMASI: MARVEL – CAPTAIN AMERICA – WINTER SOLDIER ÖRNEĞİ


Creative Commons License

Dalaylı F.

E Kurgu Online Journal of the Faculty of Communication Sciences, cilt.2, sa.2, ss.40-59, 2021 (Scopus)

Özet

Kitle kültürü ürünü olarak sinema, büyük sermaye gruplarının çıkarları doğrultusunda hem kar

elde etmek hem de ideolojik manipülasyon için kullanılmaktadır. Sinema endüstrisini elinde

bulunduran ABD ise ürettiği filmlerle bu durumu çok açık bir biçimde ortaya koymaktadır.

Buradan hareketle, Herbert Schiller kültürel emperyalizm anlayışını oluştururken, bağımlılık

kuramlarının ötesine geçerek, sorunun yalnızca emperyalist güçlerin tek taraflı baskıcı ve

yayılmacı girişleri olmadığına dikkat çekmiştir. Kültürel emperyalizm egemen kültürün

karakterlerine az gelişmişin kendini uyarlaması ve özdeşleştirmesi şeklinde gerçekleşir

(Schiller 1976, s.9). Batı ülkelerinden az gelişmiş ülkelere kültürel mesajlar ikna edici bir şekilde

iletilir. Propaganda ise en temel anlamda ikna etme sürecidir. İkna süreci, aynı zamanda bilgi

iletimi ile de ilgilidir. Fakat propaganda kavramı, eksik, yanlış, kasti ve tasarlanmış bir bildirim

ve bilgi verme sürecidir (Çetin, 2014, s.240).

Bu çalışma görsel medya etkisiyle ortaya çıkan Kültürel Emperyalizm ve Propaganda aracı

olarak Amerikan sinemasını Marvel (Walt Disney) yapımı olan Captain America – Winter

Soldier filmi özelinde incelemiştir. Film analiz edilirken, Van Dijk’in “Söylem Analizi” yöntemi

kullanılmıştır. Söylem analizi yapılırken; görsel medyanın gücü, propaganda ve kültürel

emperyalizm kavramları etkili olmuştur.

Anahtar Kelimeler: Captain America, Kültürel Emperyalizm, Propaganda, Söylem Analizi