Mehterin Balkan Müziğinde Yer Alan Bakır Çalgı Orkestralarına Etkileri

MÜZİK KÜLTÜRÜNE DAİR ÇEŞİTLİ GÖRÜŞLER-I, Doç.Haluk YÜCEL- Doç.Dr. Serda Türkel ÖTER, Editör, Eğitim Yayınevi, Konya, ss.155-168, 2019

ilk çağ medeniyetlerine kadar uzanmaktadır. Mısır’da Firavunlar döneminin

ordularında çeşitli kısa boruların, Sümerler’de büyük davulların kullanıldığı

bilinmektedir. Bütün bunların yanı sıra davul, zil, boru gibi çalgıların bir arada

kullanıldığı takımların, resmi tören ve askeri amaçlı olarak kullanılması Orta

Asya’ya kadar dayanmaktadır.

Eski Çin kaynaklarına göre, M.Ö. 2. yüzyıllarda Çinliler, Türkistanlılardan

aldıkları bu çalgıları Çin’e götürmüşler aynı zamanda, bu çalgılardan oluşan

müzik takımlarını savaşlarda kullanmışlardır. Türkistanlılar daha sonra ilk askeri

bando diyebileceğimiz bu takımı güneyden batıya doğru yaymış ve Hindistan,

Irak ve Anadolu’nun saray ve ordularında kurulmalarını sağlamışlardır. Çeşitli

kültür ilişkileri neticesinde askeri bando geleneği önce Endülüs’e daha sonra

Haçlı Seferleri dolayısıyla Avrupa’ya yayılmıştır.

M.S. 8. yüzyılda yazılmış olan Orhun (Göktürk) Yazıtlarında ve Sine-

Usu Yazıtında ise çalgı anlamında Tuğ’dan bahsedilmektedir. Tuğ takımları

dünyada bilinen en eski askeri müzik topluluklarından biridir. Tuğ takımlarından

Mehterhane’ye kadar uzanan Türk askeri müzik geleneği, Orta Asya’dan

Karahanlılara, onlardan Anadolu Selçuklularına, İlhanlılardan Memlüklere ve en

son da Osmanlılara geçmiştir.