Research Information System
EGE 8th INTERNATIONAL CONFERENCE ON SOCIAL SCIENCES, İzmir, Turkey, 2 - 04 June 2023, pp.91
Ürün verimini artırmak için farklı kimyasal gübrelerin, böcek ilaçlarının ve diğer kimyasal
ürünlerin kullanılması biyolojik çeşitlilik, toprak verimliliği ve dolayısıyla ekosistemler
üzerinde olumsuz etkiye sahiptir. Son yıllarda sürdürülebilir tarım çalışmalarında
nanoteknoloji, geleneksel tarım tekniklerine göre, daha fazla ilgi görmeye başlamıştır.
Nanopartiküller (NP'ler) küçük boyutları, taşıma kolaylığı, kullanım kolaylığı, uzun raf ömrü
ve yüksek verimliliği nedeniyle diğer geleneksel ürünlere göre tarımsal çalışmalarda tercih
edilir bir hal almıştır. Çinko, canlı organizmalar için temel mikro besinlerden biridir; bu
nedenle, birkaç enzimin doğru performansı bu elemente bağlıdır. Bu mikrobesin,
fitohormonların ve klorofil sentezinin düzenleyicisidir ve ayrıca bitkilerde karbonhidrat
metabolizması için gerekli bir elementtir. En çok kullanılan metal oksit nanopartiküllerinden
biri olan ZnO-NP'ler ise nispeten yüksek çözünürlüğü ve ayrıca bitkilerin bu nanopartikülleri
alıp biyokütlelerinde biriktirme yetenekleri göz önüne alındığında, ZnO-NP'ler bitkilerin
büyümesi için etkili bir nanogübre olarak kullanılabilir.
Bu çalışmada, soya bitkisinde ZnO-NP'lerin tohumların çimlenmesi, kök uzunluğu üzerindeki
etkisi ve soya bitkisi için optimum ZnO-NP konsantrasyonunun belirlenmesi amaçlanmıştır.
ZnO-NP’ler, belirlenen konsantrasyonlara göre deiyonize su içerisinde karıştırılmış ve
ultrasonik yöntem ile (200W, 37kHz) yaklaşık 30 dk. boyunca sonikasyona tabi tutularak
hazırlanmıştır. Çalışmada kullanılan ZnO-NP’lerin her bir konsantrasyonunun Elektron
mikroskobunda (SEM) karaterizasyonu incelenmiş ve ayrıca Zeta potansiyelleri ölçülmüştür.
Kontrol tohumları deiyonize su ile, deney grubundaki tohumlar ise hazırlanan farklı
konsantrasyonlardaki (0, 250, 500, 1000 ve 2000 mg/L-1) ZnO-NP solüsyonları ile 24 saat
muamale edilmiştir. Her muamele için kullanılan 100 adet tohum daha sonra nemli filtre
kağıtları ile kaplı petri kapları içinde 25 ±2 0C de etüvde çimlendirilmiştir. Çimlenme yüzdeleri
15, 18, 21, 24, 48, 72 ve 96.saatlerde binoküler stereo mikroskop kullanılarak incelenmiş ve
kök uzunlukları ölçülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre, farklı ZnO NP konsantasyonlarında
96.saatteki çimlenme yüzdesi ve kök uzunluğunun 500 ve 2000 mg/L-1 konsantrasyonlarında
(optimum konsantrasyon) kontrole göre en yüksek düzeyde olduğu saptanmıştır.