Analitik Hiyerarşi Süreci Kullanılarak Coğrafi Bilgi Sistemleri Ortamında Sel ve Taşkın Alanlarının Belirlenmesi: ÇanakkaleKaramenderes Havzası Örneği


Creative Commons License

Ertan A., Özelkan E., Karaman M.

Journal of Research in Atmospheric Science, cilt.3, sa.2, ss.1-9, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Meteorolojik kökenli bir doğal afet olan sel ve taşkına tam olarak hazırlıklı olmak, klasik mücadele yöntemlerinin Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile oluşturulacak duyarlılık haritalarına göre uygulanması ile mümkün olabilir. Bu çalışmada Çanakkale İl sınırları içerisinde bulunan Karamenderes Havzasının sel ve taşkın analizi CBS ortamında gerçekleştirilmiştir. Sel ve taşkın risk alanların belirlenmesinde çok kriterli karar verme yöntemlerinden (ÇKKVY) Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) kullanılmıştır. AHS içerisinde veri seti olarak litoloji, yağış, eğim, bakı, yükseklik, akarsu ağına uzaklık, arazi kullanımı ve örtüsü (AKÖ) kullanılmıştır. Çalışma alanının ayrıntılı AKÖ haritası Sentinel 2-A uydu görüntülerinin destek vektör makinaları (DVM) denetimli sınıflandırma yöntemi ile sınıflandırılması ile oluşturmuştur. AHS’de kullanılan veri setlerinin sel ve taşkın olayına etki dereceleri AHS yönteminin bir parçası olan ikili karşılaştırma ile belirlenmiştir. CBS ortamına aktarılan verilere AHS uygulanarak sel ve taşkın risk haritaları oluşturulmuştur. Geçmiş dönemlerde olan sel ve taşkın olayları doğrulama amaçlı kullanılmıştır ve CBS ortamında AHS kullanılarak bu çalışmada üretilen risk haritaları afet yönetimi sürecinin hazırlıklı olma safhasında kullanılabilirdir.