2. Ulusal Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri Kongresi, İstanbul, Turkey, 28 February - 01 March 2025, (Summary Text)
Amaç: Bu çalışma, Sağlık İnanç Modeli temelli girişimlerin kadınların Pap smear testi yaptırmalarına etkisini değerlendirmek amacı ile yapıldı.
Method: The sample of the study conducted between December 2019 and May 2020 with an experimental design consisted of a total of 36 women, 18 in the experimental group and 18 in the control group, aged 21 to 65. Veriler; sosyo-demografik özellikleri tanılama formu, Serviks Kanseri Risk Faktörleri Değerlendirme Formu, Serviks Kanseri ve Pap Smear Testi Bilgi Soruları, Rahim Ağzı Kanseri ve Pap Smear Testi Sağlık İnanç Modeli Ölçeği ile toplandı. Health Belief Model-based interventions continued for five weeks with face-to-face training (30-40 minutes), sending reminder messages, videos, and visuals twice a week via WhatsApp. Girişim bittikten üç ay sonra son test verileri toplandı. In the evaluation of the data, number, percentage, average, chi-square, and Mann-Whitney U test were used. Before the implementation, all written and verbal permissions were obtained.
Findings: After the intervention, a significant difference was found in favor of the experimental group between the experimental and control groups in terms of perceptions of severity, benefit, and barrier (p<0.05). In the final test, the rate of undergoing a pap smear test was found to be 65.2% in the experimental group and 34.8% in the control group (p<0.05).
As a result, it was determined that face-to-face and remote interventions based on the Health Belief Model increased the perception of the seriousness of cervical cancer and the perceived benefits of the Pap smear test. The interventions were also found to be effective in reducing barriers to undergoing Pap smear tests and increasing the rates of getting the test done.
Keywords: Behavior Modification, Pap Smear, Health Belief Model, Cervical Cancer
Amaç: Bu çalışma, Sağlık İnanç Modeli temelli girişimlerin kadınların Pap smear testi yaptırmalarına etkisini değerlendirmek amacı ile yapıldı.
Yöntem: Deneysel tasarım ile Aralık 2019 - Mayıs 2020 tarihleri arasında yürütülen araştırmanın örneklemini, 21- 65 yaş arası 18 deney ve 18 kontrol toplam 36 kadın oluşturdu. Veriler; sosyo-demografik özellikleri tanılama formu, Serviks Kanseri Risk Faktörleri Değerlendirme Formu, Serviks Kanseri ve Pap Smear Testi Bilgi Soruları, Rahim Ağzı Kanseri ve Pap Smear Testi Sağlık İnanç Modeli Ölçeği ile toplandı. Sağlık İnanç Modeli temelli girişimler, yüz yüze eğitim (30-40 dakika), whatsapp aracılığı ile haftada iki kez hatırlatıcı mesaj, video ve görseller gönderilerek beş hafta devam etti. Girişim bittikten üç ay sonra son test verileri toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama, ki-kare ve Mann-Whitney U testi kullanıldı. Uygulamadan önce yazılı ve sözlü tüm izinler alındı.
Bulgular: Girişim sonrasında deney ve kontrol grupları arasında ciddiyet, yarar ve engel algıları açısından deney grubu lehine anlamlı fark bulundu (p<0,05). Son testte pap smear testi yaptırma oranının deney grubunda %65,2, kontrol grubunda %34,8 olduğu bulundu (p<0.05).
Sonuç olarak Sağlık İnanç Modeli temelli yüzyüze ve uzaktan girişimlerin serviks kanseri ciddiyet algısı ve Pap smear testi yarar algısını arttırdığı belirlendi. Girişimlerin aynı zamanda Pap smear testi yaptırmadaki engelleri azaltmada ve testi yaptırma oranlarını arttırmada etkili olduğu belirlendi.
Anahtar kelimeler: Davranış Değiştirme, Pap Smear, Sağlık İnanç Modeli, Serviks Kanseri