Akademik Veri Yönetim Sistemi
MÜZİK KÜLTÜRÜNE DAİR ÇEŞİTLİ GÖRÜŞLER-I, Doç.Haluk YÜCEL- Doç.Dr. Serda Türkel ÖTER, Editör, Eğitim Yayınevi, Konya, ss.169-186, 2019
Bilinen senfoni orkestrası kuruluşları dışında, dünya üzerinde klasik çok
sesli müziği temsil etmek için oluşturulmuş en önemli topluluklardan birisi de
tamamı yürürken çalınabilecek üflemeli ve vurmalı çalgılardan oluşan “Armoni
Orkestrası ve Fanfar Orkestrası”dır.
“Üflemeli ve vurmalı çalgılardan oluşan ilk topluluklar 15.yüzyılda
Almanya’da görülmüştür. Sonraları Avrupa’nın diğer ülkelerine ve Amerika’ya
yayılmış, 18. yüzyılda Avrupalıların o dönemde Türk müziği ile eşdeğer saydıkları Mehter müziğinden de etkilenmişlerdir. Avrupalılar, tiz sesli zurnaların,
çevgenlerin, zillerin ve en önemlisi köslerin yarattığı görkemli müzikten
esinlenerek, Armoni Orkestrası ve Fanfar Orkestrasında vurmalı çalgılara
etkinlik kazandırmışlardır. Ayrıca üflemeli çalgıların teknik olarak gelişmesi ve
türlerinin çoğalması Armoni Orkestrası 1 ve Fanfar Orkestrasına da yansımıştır”
(Sözer, 1996: 80).
Yaylı ve senfoni orkestraları için yazılan eserlerin, üflemeli ve vurmalı
çalgılardan oluşan topluluklara uyarlanması ve orkestralanması, bu topluluklara
ilgiyi arttırmıştır. Bu ilginin devam etmesi amacıyla, uyarlama ve orkestralama
tekniklerinin araştırılması, denenmesi ve ortaya çıkacak mükemmele yakın tını
ortamının yaratılması gerekmektedir.
Uyarlama ve orkestralamaya başlamadan önce çalgılamanın
(enstrümantasyon) doğru şekilde öğrenilmesi gerekmektedir. Partisyonu
meydana getiren enstrümanların yapılarının, temel özelliklerinin ve orkestradaki
durumlarının çok iyi öğrenilmesi uygulamayı kolaylaştırır.
Tüm bunların yanı sıra, bando orkestrasyonunu ayrıntıları ile bilmek kadar
uygulamış olmak da gerekir. Kişiden kişiye değişen armoni-form-teori bilgileri
ve kullanılacak çalgıların farklılıkları sayesinde orkestracılık büyük bir değişim
geçirmiştir. Besteci, kendi eserini orkestrasyon yaparken, duygu ve düşüncelerini
de dahil ettiğinde, bilinen orkestrasyon kuralları bile değiştirilebilir (Pares’ten
Akt. Atakurt, 1951: 2).