Akademik Veri Yönetim Sistemi
İnsanın, İnancın ve Mekânın İnşası-II: Değerler ve Kavramlar | Uluslararası ve Disiplinlerarası Ruh Sempozyumu, Çanakkale, Türkiye, 22 - 23 Ekim 2020, ss.680
Doktorların vücudun gelişmesi için yapılabilecek egzersiz hareketlerini gösterip tedavi maksatlı tavsiye etmeleri gibi, mânevî egzersizler, alıştırma ve telkinlerle de ruh geliştirilmelidir. Bedenin sıhhatini korumak nasıl önemliyse, ruhun sıhhatini korumak da önemlidir. Bunun terk ve ihmâli, tembellik, rûhî zayıflık, iradesizlik gibi sağlıksız durumları doğurur. Anlayış, hassasiyet ve istidatlar kaybolur. Sağlıklı bir ruha sahip olabilmek için, ruhu diri kılan iffet, yiğitlik ve hikmete yönelmek gerekir. Bu özellikler ruhun üç kuvveti olan şehvet, gazap ve temyizin itidâl noktalarıdır. İnsan şehevânî kuvvetle faydayı elde eder. Gazap kuvvetiyle zarar verici şeyleri giderir. Temyiz kuvvetiyle ise düşünür, bakışlarını belirtir, iyiyi kötüden ayırır ve idrâk eder. Doktorluk (Beden doktorluğu) kitaplarında her tedavinin ayrı ayrı anlatıldığı gibi, mânevî hastalıkların bölümlerinden olan bu üç kuvvetle ilgili ruhsal hastalıkların sebeplerini ve tedavi yöntemlerini belirlemek ve din eğitimi açısından keyfiyetini ortaya koymak, çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Bilindiği üzere bedeni hastalıkların dört farklı tedavi yöntemi vardır: Vitaminli gıda almak; ilâç kullanmak, zarûret halinde haddini aşmaksızın bazı zehirli maddelerden faydalanmak ve cerrâhi müdahele yoluyladır. Bunun gibi ruhsal hastalıklarda uygulanacak tedavi yollarından birincisi; güzel amel ve faydalı davranışları yapıp, çirkin davranışları terk ederek rûha kuvvet vermektir. İkincisi kötü huy ve çirkin ahlâk sebebiyle rûha gelen hastalığın ıstırabını şuurlu bir şekilde düşünüp, kendisini azarlamak, pişmanlık duymaktır. Üçüncüsü; ruhta gayet sağlam yer tutmuş bir âdî huyu gidermek için, onun zıddı işlenerek, yapılan tedavidir. Bir başka deyişle hastalık mizacın sapmış olmasından doğuyor. Mizacı saptığı noktadan itidâle döndürmek onun ilâcıdır. İtidâlin devamı için ise ahlâk-fikir-beden terbiyesi bütünlüğü sağlanmalıdır. Bunun için de akıl ve irade güçlendirilmeli, eğilimler birbirine karşı kullanılmalı ve öz benlik duygusu geliştirilmelidir. Çalışmada “kaynak araştırması yöntemi” kullanılacaktır. Kaynak araştırması, mevcut yazılı kaynaklarda dağınık bir şekilde bulunan bilgileri toplayıp yorumlamak, değerlendirmek ve sistemleştirmek suretiyle yeni bilgiler ortaya çıkarmak, yeni sorunlara çözümler getirmek amacıyla yapılan bir araştırmadır. Bu araştırma daha çok dini konularda yapılan, dini naslardan ve dini otoritelerin uygulamalarından hareketle güncel problemlere çözümler getirmeyi amaçlayan ve ilahiyat fakültelerinde sıkça başvurulan bir araştırma türüdür.
Anahtar Kelimeler: Ruhun Üç Kuvveti, İffet, Yiğitlik, Hikmet, Şehvet, Gazap, Temyiz