100. Yılında I. Dünya Savaşı ve Mirası, Çanakkale, Turkey, 6 - 08 November 2014, vol.2, pp.137-148
ABSTRACT
The Ottoman Empire, which had just got out of Balkans War, found itself in the First Worl War both tired and unprepared. The government had a lot of casualties because it had to fight in lots of foreheads at the same time. Many tragic events existed in those foreheads but probably the most memorable one was occured in Sarıkamış Operation. Turkish soldier gave lots of casualties but most of them were against cold weather rather than enemies. Not to have
been made enough preparation and bad weather conditions caused to death of a lot of soldiers. It is impossible to be taken place that touching event in our literatüre. Altough different boks have been published about Sarıkamış Operation recently, these are not enough respected to the meaning of the war.
İsmail Bilgin’s novel which named Sarıkamış-Beyaz Hüzün told that tragedy with a wide point of view. Altough the novel is fiction, it has göne to the fore among others because it has reflected the psychology of soldiers effectively. Also the author made a contribution to the reality dimension of novel by using historical documents. In this study, the difficulties that soldiers faced to both against enemies and bad weather who was sent to Kafkas Forehead from İstanbul in Sarıkamış-Beyaz Hüzün named novel and how to have been transferred those difficulties into fiction world was mentioned.
Key Words: Sarıkamış-Beyaz Hüzün, Sarıkamış Operation, İsmail Bilgin, The First World War.
Özet
Balkan Savaşı’ndan henüz çıkan Osmanlı Devleti hem yorgun hem de hazırlıksız olarak kendini I. Dünya Savaşı’nın içinde bulmuştur. Aynı anda birçok cephede savaşmak zorunda kalan devlet birçok kayıp vermiştir. Bu cephelerde birçok trajik olay yaşanmıştır fakat herhalde hafızalardan uzun süre silinmeyecekler Sarıkamış Harekâtı esnasında gerçekleşmiştir. Türk askeri çok büyük kayıplar vermiş ama bu kayıpların çoğunu düşmana karşı değil soğuğa karşı vermiştir. Yeterince savaş hazırlığının yapılmaması ve olumsuz iklim koşulları on binlerce askerin donarak ölmesine sebep olmuştur. Bu hazin olayın edebiyatımızda da yer bulmaması mümkün değildir. Son dönemde Sarıkamış Harekâtı’nı çeşitli açılardan ele alan kitaplar yayımlansa da bunlar savaşın ihtiva ettiği mânâ itibariyle yeterli değildir. İsmail Bilgin’in Sarıkamış-Beyaz Hüzün isimli romanı, Kafkas Cephesi’ nde yaşanan bu trajediyi geniş bir bakış açısı ile ele almıştır. Roman, kurmaca olmasına rağmen askerin psikolojisini etkili bir şekilde yansıtması 148 yönünden yayınlanan eserler içinde öne çıkmaktadır. Aynı zamanda yazar tarihî belgelerden de yararlanarak romanın gerçeklik boyutuna katkı sağlamıştır. Bu çalışmada Sarıkamış-Beyaz Hüzün isimli romanda İstanbul’dan Kafkas Cephesi’ne gönderilen askerlerin hem düşmanla hem de tabiat şartlarıyla yaşamış olduğu zorluklar ve bu zorlukların kurmaca dünyasına nasıl aktarıldığı ele alınmıştır.
Anahtar Sözcükler: Sarıkamış-Beyaz Hüzün, Sarıkamış Harekâtı, İsmail Bilgin, Birinci Dünya Savaşı