Research Information System
USUBADES 2022 Ulusal Sualtı Bilimsel Araştırma ve Değerleri Sempozyumu “Mavi Vatanın Sakladığı Değerler”, Çanakkale, Turkey, 20 - 22 October 2022, vol.1, no.1, pp.25-26
Çanakkale Boğazı Asya ve Avrupa kıtalarını birbirinden ayıran ve Ege ile Marmara Denizini
birbirine bağlayan bir boğaz olup, tarih boyunca önemli bir geçiş güzergahı olmuştur.
Karadeniz’in kıyısı olan ülkeler için deniz taşımacılığında İstanbul Boğazı ile kilit bir öneme
sahip olan Çanakkale Boğazı, geçmiş dönemlerde Dardanelles ismi ile anılmaktadır. Asya ile
Avrupa arasında geçiş yeri olması, bölgeye ticari önem kazandırmış ve birçok medeniyet
barındırmıştır.
Noor Al Amal gemisi Vyborg Tersanesi Vyborg Rusya’da 1969 yılında imal edildi. 1996
yılına kadar kullanılan ilk ismi Pulkovo olan gemi 2000 yılında Kamboçya bandıralı olarak
hizmet vermeye devam etmiştir. Brüt tonajı 4791 groston, toplam tonajı 6575 groston olan
gemi 121 metre uzunluğa ve 16 metre genişliğe sahiptir. International Maritime Organization
(IMO) numarası 6925769 olan gemi dünyamız denizlerinde kargo gemisi olarak
çalışmaktadır.
Noor Al Amal gemisi, 12.04.2002 gecesi saat 21:25 sularında Beşiktaş A.Ş. ‘ne ait Salih
Kalkavan isimli gemi ile çarpışarak ambar bölgesinde aldığı hasar ile Çanakkale Boğazı
Gelibolu açıklarında batmıştır. Ukrayna’dan Mısır’a 4791 ton demir yükü taşıyan gemide
bulunan Suriye uyruklu 17 mürettebat kurtarılarak Gelibolu Devlet Hastanesine kaldırılmış ve
herhangi bir ölüm yaşanmamıştır. Salih Kalkavan isimli geminin sahibi tarafından yapılan
açıklamada, geminin yanlış yolda tehlikeli manevralara yaparak seyrettiği, kazanın bu
nedenden gerçekleştiğini iddia etmiştir.
2006 yılında gemide bulunan demir yükü çıkarılmak üzere Nilteks isimli firmaya ihale
edilmiş, İstanbul Deniz Kurtarma firması tarafından demir ve hurda çıkarma işlemi
yapılmıştır.
Gemiye 01.08.2022 tarihinde yapılan dalışta en derin yerinin 48 metre en sığ yerinin ise 18
metreler civarında olduğu görülmüştür. Kurtarma işlemi esnasında bazı vinçler ve ambar
kapakları sökülmüştür. Geminin burun kısmı kıyı sahil şeridine bakmakta olup, gemi genel
olarak düz zemine oturmuş, en sığ olan yerin baş tarafta bulunan vinç olduğu görülmektedir.
Gemi ambarlarında daha önce boşaltıldığı anlaşılmış, taşınan yükten sadece 1 adet 6 metre
uzunluğunda demir çubuk kaldığı fark edilmiştir. Geminin battığı yer boğaz geçiş
güzergahında bulunmakta ve sualtı görünürlüğü akıntıların taşıdığı planktonlar nedeniyle 5
metreyi geçmemektedir. Zaman ile gemi üzerinde yoğun yumuşak mercan kolonilerinin
oluştuğu gözlenmiştir. Bu durum batıkların mercanlar için yaşam alanı oluşturduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca batıklar yapay resif olarak bölgede balık çeşitliliğine katkı
sunmaktadır.