Akademik Veri Yönetim Sistemi
Halk Sağlığı Hemşireliği Uygulamalarından Bir Örnek", 2. Uluslararası 3. Ulusal Halk Sağlığı Hemşireliği Kongresi, Ankara, Türkiye, , Ankara, Türkiye, 7 - 09 Ocak 2021, ss.1-2
Lise Öğrencilerinin Doğru El Yıkama Alışkanlığı
Üzerinde Verilen Planlı Eğitimin Etkisi
Vildan Karkış*,
Gülbu Tanrıverdi**
* Çanakkale
Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Lisansüstü Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı
**Çanakkale
Onsekiz Mart Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Halk
Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı
Amaç:
Bu araştırma lise
öğrencilerinin doğru el yıkama alışkanlığı üzerinde verilen planlı eğitimin
etkisini belirlemek amacıyla yapıldı.
Gereç
ve Yöntem:
Araştırma öntest-sontest
kontrol gruplu yarı deneysel araştırma olarak Türkiye’nin batısında lise
öğrencilerinde 2019-2020 Eğitim-Öğretim Güz yarıyılında yapıldı. Araştırmada
örneklem seçimine gidilmeden öğrenimine devam eden toplam 381 öğrenci evren
olarak alındı ve 281 öğrenci ile çalışma tamamlandı. Şubelerin 8’i deney
(n=159) 9’u ise kontrol (n=222) grubu
olarak belirlendi. Veriler Mart 2020 ve Mayıs 2020’de iki kez, yüzyüze görüşme
yöntemiyle, sınıf ortamında, yaklaşık 15 dakika içinde toplandı. Öntest ve son
test form eşleştirilmesinde ikili rumuz kullanıldı. Anket, “el yıkama davranışlarını değerlendirme formu”,
“sosyal el yıkama bilgi formu” ve “el yıkama uygulaması aşamaları”nın yanı
sıra öğrencileri tanımlayan sorulardan oluşturuldu. Araştırmanın
bağımlı değişkeni doğru el yıkama, bağımsız değişkeni ise verilen doğru el
yıkama eğitimidir. Eğitim, her sınıfın
deney grubuna 45 dakika, tek oturumda, anlatım, görsel sunum, yap, göster,
yaptır, tekrarlat şeklinde literatür doğrultusunda araştırmacı tarafından yapıldı.
Eğitimin içeriğini “el yıkama ve sağlık ilişkisi, el
yıkamanın önemi, el yıkama zamanları, doğru el yıkama aşamaları ve yöntemi
oluşturdu. Etik
kurul, kurum ve öğrencilerden yazılı izin alındı. Veriler bilgisayar ortamında
SPSS 22’de tanımlayıcı ve ileri istatistik yöntemleriyle değerlendirildi.
Bulgular:
Kontrol grubunda
eğitim öncesi ve sonrasında cevapların dağılımın hemen hemen aynı kaldığı deney
grubunda ise pozitif yönde değiştiği saptandı. El yıkama alışkanlığı toplam
puanı açısından p değerleri incelendiğinde ön testte farklılık göstermezken son
test kontrol grubu ve deney grubu puanı farklılık gösterdi (R kare=0,495). Bu
ortaya çıkan fark tamamen grup üyeliği yani eğitimin kendisidir (eta
kare=0,495).
Sonuç:
Yapılan eğitimin
öğrencilerin el yıkama bilgileri ve el yıkama becerilerinin gelişmesinde etkili
olduğu belirlendi. Daha büyük bir örneklem ile tekrarlı çalışmaların yapılması
önerilmektedir.
Anahtar Sözcükler: Okul hemşireliği, öğrenci, el
yıkama, hijyen, eğitim