Öğretmen Adaylarının Sahip Olduğu Sosyal Değerler ile Eleştirel Düşünme Düzeylerinin İncelenmesi


Saracaloğlu A. S., EVİN GENCEL İ., Altın M.

Eğitimde Gelecek Arayışları, Dünden Bugüne Türkiye'de Beceri, Ahlak ve Değerler Eğitimi Sempozyumu, Bartın, Türkiye, 16 - 18 Nisan 2015, ss.191-215

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Bartın
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.191-215
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Öğretmen adaylarının sahip oldukları sosyal değerler ile eleştirel düşünme düzeylerinin incelenmesini amaçlayan bu araştırma, Adnan Menderes Üniversitesi (n=488) ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (n=506) öğrencileri (N=994) üzerinde yapılmıştır. Öğrencilerin % 64,7’si kadın (n=643), % 35,3’i ise erkektir (n=351). Katılımcılar Fen Bilgisi, Sosyal Bilgiler, Müzik, Sınıf Öğretmenliği ile Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık programlarında öğrenim görmektedir. Araştırmanın çalışma grubu, uygun örnekleme yoluyla belirlenmiştir. Araştırmanın verileri ‘Çok Boyutlu Sosyal Değerler Ölçeği’ (Bolat, 2013), ‘Kritik Düşünme Ölçeği’ (Semerci, 2000) ve Kişisel Bilgi Formu ile toplanmıştır. Çok Boyutlu Sosyal Değerler Ölçeği, altı alt boyuttan ve 42 maddeden oluşmaktadır. Kritik Düşünme Ölçeği, 6’lı likert tipinde hazırlanmış olup 55 maddeden oluşmaktadır. Araştırmanın verilerinin çözümlenmesinde SPSS 21.00 programı kullanılmıştır. Verilerin analizi için tek yönlü varyans analizi, t-testi ile korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının çok boyutlu sosyal değerleri incelendiğinde, üniversitelere, cinsiyete, yaş gruplarına, anabilim dallarına, anne-baba eğitimine, sosyal medya kullanma ve ders kitabı dışında kitap okuma açısından bazı değerlerin farklılaştığı saptanmıştır. Kritik düşünme açısından ise; yaş gruplarına, anne-baba eğitimine ve ders kitabı dışında kitap okuma durumuna göre farklılaştığı belirlenmiştir. Eldeki araştırmada, öğretmen adaylarının değerleri sırasıyla; geleneksel, dini, bilimsel, çalışma-iş, siyasi ve aile değerleridir. Sonuç olarak bu araştırmada, öğretmen adaylarının kritik düşünme düzeylerinin yüksek ve sosyal değerlerinin de orta üstü düzeyde olduğu ortaya konulmuştur. Ayrıca kritik düşünme ile sosyal değerler arasında da orta üstü düzeyde (.40) bir ilişki bulunmuştur.

This research aiming to investigate social values and the level of critical thinking was carried out on prospective teachers from Adnan Menderes University (n=488) and from Canakkale Onsekiz Mart University (n=994). 64,7% of the students are female (n=643), and 35,3% of the students are male (n=351). Participants have attended one of the science teaching, social sciences teaching, music teaching, primary school teaching and psychological counseling and guidance. The sample of the research was determined by convenience sampling technique. The research data was collected with “Multidimensional Scale of Social Values” (Bolat, 2013), “Scale of Critical Thinking” (Semerci, 2000) and Form of Personal Information. Multidimensional Scale of Social Values consists of six sub-dimensions and 42 items. Scale of Critical Thinking was prepared on likert type, and it consists of 55 items. SPSS 21.00 was used for analysis of the research data. One-way analysis of variance, t-test and coefficient of correlation were used for analysis of the data. As multidimensional social values of the prospective teacher were analyzed, it was determined that several values became distinct in terms of university, gender, age group, department, parent education, use of social media and reading extracurricular book. As for critical thinking, it was determined that it became distinct in terms of age group, parent education and extracurricular book. In this research, the values of the prospective teachers are respectively traditional, religious, scientific, occupational, political and familial. Consequently, it was revealed in the research that prospective teachers’ level of critical thinking is high and level of social values are medium. Also, a medium-level relation (.40) between critical thinking and social values was found