Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Hun Çalışmaları Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 13 - 14 Kasım 2023, ss.121-159, (Özet Bildiri)
Asya Hunları (Xiongnu 匈奴), Ak Hunlar/Heftalitler ile Avrupa Hunları hakkında elimizdeki bilgiler
genellikle Çinliler ve Romalılar gibi onların yerleşik komşularının
kaynaklarında bulunmaktadır. Çoğu zaman önyargılı olan bu kaynaklarda Hun
topluluklarının kültürleri anlatılırken onların yalnızca hayvancılıkla geçinen
katıksız konargöçerler oldukları vurgulanmaktadır. Hun konargöçerliğinin
yaylaklar ile kışlaklar arasında yapılan mevsimsel göçlerden oluştuğu, keçe
çadırlar ile arabalarda yaşadıkları, savaşma yöntemlerinin konargöçerlikten etkilendiği
görülmektedir. Ancak bu kaynaklar dikkatli bir şekilde incelendiğinde satır
aralarında Hun topluluklarının bazı yerleşimlerinden ve tarım faaliyetlerinden
de söz edildiği fark edilmektedir. Nitekim arkeolojik buluntular bu kayıtları
doğrulamaktadır. Ayrıca Asya Hunlarının, Ak Hunlar/Heftalitlerin ve Avrupa
Hunlarının yönetici kesimleri coğrafî nedenlerden ötürü zamanla yerleşik yaşama
geçmişlerdir. Anlaşıldığı kadarıyla Hun toplulukları tarihleri boyunca
ağırlıklı olarak hayvancılıkla uğraşan konargöçerler olmuşlarsa da kısmen
yerleşik yaşam sürüp kısıtlı olmakla birlikte tarımla da uğraşmışlardır. Bu
yüzden tarihî kaynaklarda Hun topluluklarının katıksız konargöçerler
olduklarına ilişkin genelleyici ifadelere kuşkuyla yaklaşmak gerekmektedir.
Most
of what we know about the Xiongnu 匈奴 (Asian Huns), White
Huns/Hephthalites and European Huns are generally found within the sources of
their sedentary neighbors such as the Chinese and Romans. While describing the
culture of Hunnic groups, these usually biased sources emphasize that they were
pure nomads making their living only from animal husbandry. It is observed that
Hunnic nomadism was comprised of seasonal migrations conducted between summer
and winter pastures, they lived in felt tents and carts, while their fighting
methods were influenced from nomadism. However, when these sources are examined
in detail, one can realize that between the lines some of the settlements and
farming activities of the Hunnic groups are also mentioned. Hence,
archaeological finds confirm these records. Besides, the ruling elite of the
Xiongnu, White Huns/Hephthalites and European Huns became sedentary in time due
to geographical reasons. As is understood, although throughout their history
Hunnic groups were mostly nomads engaged with animal husbandry, they also lived
a partial sedentary life and engaged with limited agriculture. Thus, it is
necessary to be skeptical about generic statements found in historical sources
regarding Hunnic groups being pure nomads.