Bozcaada’nın Kuşları ve Ekosistemdeki Önemi


Creative Commons License

Kurtul D., Uysal İ.

BOZCAADA ÇEVRE SORUNLARI VE BİYOÇEŞİTLİLİK ÇALIŞTAYI BİLDİRİLER KİTABI, Zeynep BORATAV,Melike İdil ÖZ, Editör, Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV), İstanbul, ss.109-125, 2025

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2025
  • Yayınevi: Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV)
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Sayfa Sayıları: ss.109-125
  • Editörler: Zeynep BORATAV,Melike İdil ÖZ, Editör
  • Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Biyoçeşitlilik, sürdürülebilirliğin en önemli göstergelerinden biridir. Kuş türleri uçma yetenekleri ile yaşam alanlarındaki olumsuz değişikliklerde hızlı yer değiştirebilirler ve bu özellikleri ile bulundukları ekosistemin sürdürülebilir ve sağlıklı yapısının izlenmesinde gösterge türler olarak görülebilirler. Bu çalışmada, Bozcaada’nın ornitofaunasının ortaya çıkarılabilmesi için alanda ve yakın çevresinde yapılan bilimsel çalışmalar incelenmiş, verici takılı kuş türlerine ait izler ve sahada gerçekleştirilen gözlem çalışmaları değerlendirilmiştir. Elde edilen envanterden yola çıkarak Bozcaada’nın kuş tür listesi, türlerin koruma statüleri ve bölge statüleri belirlenmiştir. Bozcaada’da 19 ordo (takım) ve 41 familyaya (aile) dahil 119 kuş türü kaydedilmiştir. Tespit edilen kuş türlerinin %53’ü Passeriformes (Ötücü kuşlar) ve %12’si Charadriformes (Yağmurkuşları) ordolarına dahildir. Yapılan çalışmada kaydedilen türlerin 12’si ise IUCN Kırmızı Listesi (v. 2024/1)’ne göre tehlike kategorilerinde yer alan türlerdir. Aynı zamanda kaydedilen türlerin %39,2’sinin küresel popülasyon trendi düşüş eğilimindedir. Kuş türlerinin sağlıklı bir ekosistemin indikatörü / göstergesi olduğu göz önüne alındığında, Bozcaada’da uzun yılları kapsayacak detaylı ornitolojik araştırmalara ihtiyaç olduğu söylenebilir. Yerel bilgi ve kültürün, biyoçeşitliliğin korunması üzerindeki etkileri göz önüne alındığında Bozcaada’da kuş türleri ile ilgili yapılacak bilimsel çalışmalar ve kuş gözlemciliği gibi rekreasyonel etkinlikler, Bozcaada halkının biyoçeşitlilik ve ekosistem farkındalığının artması ve koruma yönündeki kültürün geliştirilmesine katkı sağlayabilir.