This study delves into the limited influence of Herbert Marcuse on the 1968 Movement in Turkey.
While Marcuse emerged as a symbol of revolutionary movements in Western Europe and the
United States during this period, his ideas had only a marginal impact on the revolutionary youth
movements in Turkey. The study examines Marcuse’s critiques of capitalism, technology,
consumer society, love, and sexuality, analyzing how these critiques resonated—or failed to
resonate—in the Turkish context. At the heart of the study is Talat Sait Halman’s series of articles
published in Milliyet newspaper under the title “Herbert Marcuse: The Prophet of Rebellious
Youth.” Despite not being a leftist intellectual himself and publishing in a mainstream media
outlet, Halman’s detailed introduction to Marcuse’s anti-establishment ideas is particularly
noteworthy. By analyzing the content and discourse of Halman’s series, this study seeks to shed
light on the relationship between Marcuse’s ideas and the socio-political dynamics of Turkey’s
1968 Movement.
Bu çalışma, Herbert Marcuse’nin Türkiye’deki 68 Hareketi üzerindeki sınırlı etkisini derinlemesine incelemektedir. Marcuse, 1960'ların sonunda Batı Avrupa ve ABD’de devrimci ideolojilerin önemli bir sembolü olarak dikkat çekmiş ve Türkiye’de entelektüel çevrelerde ilgiyle karşılanmıştır. Ancak, düşünceleri Türkiye'deki toplumsal hareketlerde belirleyici bir rol oynamamıştır. Çalışmada, Marcuse'nin kapitalizm, teknoloji, tüketim toplumu, aşk ve cinsiyet gibi kavramlarına yönelik kapsamlı eleştirileri ele alınmakta ve bu eleştirilerin Türkiye’de nasıl yankı bulduğu incelenmektedir. Türkiye’de Marcuse'nin fikirleri, kitaplarının çevirileri, ve çeşitli dergilerde yapılan analizler yanında Talat Sait Halman’ın Milliyet gazetesinde 1968 yılında yayımladığı “Herbert Marcuse: Âsi Gençliğin Peygamberi” başlıklı yazı dizisi gibi biçim ve içerik olarak diğerlerinden farklı yayınlar aracılığıyla tanıtılmıştır. Bu yayın ana akım bir medya aracılığıyla Marcuse’nin fikirlerinin tanıtılması bakımından dikkat çekicidir. Bu analiz, Marcuse’ye yönelik entelektüel bir merakın var olduğunu gösterirken, Türkiye’deki devrimci gençlik hareketlerinin ideolojik ve politik temellerinin Marcuse’nin fikirlerinden bağımsız olarak geliştiğini vurgulamaktadır. Çalışma, Marcuse'nin eleştirilerinin Türkiye’nin özgün devrimci amaçları ve sosyo-politik koşullarıyla hangi noktalarda örtüşmediğini veya ayrıştığını değerlendirmeye odaklanmaktadır.
