Râvilerin  sahip  olması  gereken  iki  temel  özellikten  biri  olan  zabt  hadislerin  sıhhatinde 

 önemli  bir  role

sahiptir. Zabt râvilerde aynı seviyede bulunan bir vasıf değildir. Bazı râvilerde güçlü bir nitelik 

olarak bulunan bu vasıf bazılarında ise zayıf bir şekilde bulunabilmektedir. Zabt, zayıf ve güçlü 

olarak iki kısma ayrıldığı gibi bu kısımlarda alt bölümlere ayrılmaktadır. Birçok  muhaddis hadis 

usulü eserlerinde bu mertebelerden söz etmiştir.  Bu  konuyu  yenilikçi  bir  yöntem  ile  ele  

alan  İbn  Hacer  el-Askalânî,  zayıf  zabtın  mertebelerini Nüzhetü’n-nazar  isimli  eserinde  

fuhşu’l-galat,  kesratü’l-gaflet,  vehm,  sika  râvilere  muhalefet  ve  sûü’l-hıfz olarak 

sıralamıştır. O, bu sıralamayı yaparken kavramların kesin çizgilerle birbirlerinden ayrılması için 

çaba sarf  etmiştir.  Özellikle  fuhşu’l-galat  kavramı  ile  sûü’l-hıfz  kavramlarını  iki  ayrı  

terim  olarak  tanımlamaya çalışmıştır.  Fakat  sûü’l-hıfz  kavramını  tanımlarken  tercih  ettiği  

kelimelerin  çelişkiye  sebep  olduğu  iddia edilmiştir.  Bir  kısım  muhaddisler  bu  çelişkinin  

eserin  nüshaları  arasındaki  farklardan  kaynaklandığını  ileri sürerken  bir  kısmı  ise  İbn  

Hacer’in  kastının  anlaşılmadığını  savunmuştur.  Ayrıca  öğrencilerinin  sûü’l-hıfz tanımı  ile  

ilgili  ondan  yaptıkları  nakiller  de  problemi  derinleştirmiştir.  Böylece  Nüzhetü’n-nazar  

özelinde sûü’l-hıfz kavramı etrafında üç ana sebepten kaynaklandığı tespit edilen bir sorun 

oluşmuştur.

Anahtar Kelimeler: Hadis, İbn Hacer, Nüzhetü’n-nazar, Sûü’l-hıfz, Hadis Usulü, Zabt.