BURSA 2ND INTERNATIONAL CONFERENCE ON HUMANITY AND SOCIAL SCIENCES , Bursa, Turkey, 10 - 12 May 2024, vol.1, pp.111
Ekonomik büyüme konusu gelişmişlik düzeyine
bakılmaksızın her ülke için, en önemli konulardan biridir. Ekonomik büyüme, bir
ülkenin belirli bir dönemde (genellikle 1 yıl içinde) ürettiği mal ve
hizmetlerin artması veya reel gayri safi yurtiçi hasılasında (GSYH) meydana
gelen artıştır. Ekonomik büyüme ile ülkede yaşayan bireylerin hayat
standartlarının artırılabilmesi sağlanabilmektedir. Ekonomik büyümenin sağlanmasında
temel sorunların başında servetin oluşturulması değil; serveti oluşturacak
kapasitenin mevcut olmasıdır bu durum ise ancak nitelikli insan gücü ile mümkün
olabilmektedir. Bu araştırmanın amacı beşeri sermayenin ekonomik büyüme
üzerindeki etkisini belirlemektir. Bu amaçla gelişmiş ülkelerde
. Araştırma
modelinde, bağımlı değişken olan ekonomik büyüme üzerinde, beşeri sermayenin
(eğitim, sağlık) etkileri, 30 gelişmiş ülke açısından ele alınmaktadır. Araştırmada
kullanılan veriler, WB, WHO ve UNESCO’nun veri tabanından alınmıştır. Veriler
1999-2022 dönemi yıllık panel verileri kapsamaktadır. Verilerin analizinde
EViews 9, Microsoft Excel ve STATA 13 istatistik paket programları
kullanılmıştır. Her ülke ve yıl için beşeri sermaye indeks değerleri elde
edilerek, bu değerlere PVAR analizi uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen
nedensellik testi sonuçlarına göre, gelişmiş ülkelerde ekonomik büyüme ile
eğitim ve sağlık karşılıklı olarak birbirlerinin nedenidir. Bunlara ek olarak,
ekonomik büyüme ile emek ve fiziki sermaye de karşılıklı birbirlerinin
nedenidir. Eğitim ile fiziki sermaye arasında tüm ülkelerde karşılıklı
nedensellik söz konusudur. Gelişmiş ülkelerde, ayrıca sağlık, eğitimin
nedenidir. Varyans ayrıştırması sonuçlarına göre, gelişmiş ülkelerde ekonomik
büyümedeki değişimin, 13 yıllık uzun bir dönemde, yaklaşık üçte ikisi
kendisiyle, yaklaşık üçte biri ise eğitim ile açıklanmaktadır.