TÜRKİYE’NİN JEOMİRAS DEĞERLERİ ÇALIŞTAYI'25, Çanakkale, Türkiye, 12 - 13 Haziran 2025, ss.1, (Özet Bildiri)
Bu çalışmada, yer bilimleri ve
doğa tarihi alanlarında eğitimsel potansiyeli yüksek olan metaverse tabanlı
sanal müze ortamlarında, yapay zekâ destekli avatarların öğrenci deneyimine
katkısı incelenmiştir. Dijital teknolojilerin eğitimdeki yeri giderek derinleşirken,
özellikle informal öğrenme ortamlarında avatar rehberlerin öğrenmeyi nasıl
dönüştürdüğü konusu dikkat çekici bir araştırma alanı haline gelmiştir.
Araştırma kapsamında geliştirilen
sistem, öğrencilerin sanal bir doğa tarihi müzesinde, bilgiye duyarlı yapay
zekâ avatarlar aracılığıyla kişiselleştirilmiş bir öğrenme deneyimi
yaşamalarını mümkün kılmıştır. Avatarlar yalnızca bilgi aktarmakla kalmamış,
aynı zamanda öğrenme sürecine yön veren, öğrencinin ilgisini diri tutan dijital
rehberler olarak işlev görmüştür. Kolb’un deneyimsel öğrenme modeli ve
Vygotsky’nin sosyo-kültürel yaklaşımı temel alınarak geliştirilen kuramsal
çerçeve, öğrenmenin bilişsel olduğu kadar sosyal bir etkileşim alanı olduğunu
ortaya koymaktadır.
Nitel veri analizi sonucunda,
öğrencilerin bu yeni dijital öğrenme ortamını anlamlı, etkileşimli ve
keşfetmeye teşvik edici buldukları görülmüştür. Özellikle kişiselleştirilmiş
bilgi sunumu, avatarla kurulan güven ilişkisi ve oyunlaştırılmış etkileşimler,
öğrenme motivasyonunu önemli ölçüde artırmıştır. Katılımcılar, bu deneyimi
geleneksel müze ziyaretlerinden daha etkileyici ve öğretici olarak
değerlendirmiştir.
Öte yandan, avatarların
tepkilerinin mekanikleşmesi, içerik yoğunluğu ve teknik sınırlılıklar gibi bazı
zorluklar da dile getirilmiştir. Bu durum, teknolojik altyapının güçlü
olmasının yanı sıra, kullanıcı deneyiminin pedagojik ilkeler doğrultusunda tasarlanması
gerektiğini göstermektedir. Çalışmanın sonunda geliştirilen avatar destekli
sistemin; afet eğitimi, kültürel miras aktarımı ve kırsal bölgelerdeki öğrenme
erişimi gibi alanlara genişletilebileceği sonucuna varılmıştır.
This study explores the role
of artificial intelligence–powered avatars in enhancing student engagement and
learning within metaverse-based virtual museum environments focused on
geosciences and natural history. As digital technologies become increasingly
integral to education, the transformative role of avatar guides in informal
learning settings has emerged as a compelling field of inquiry.
The system developed for this
research enabled students to experience a personalized learning journey through
a virtual natural history museum, guided by AI avatars capable of responsive,
context-aware interactions. These avatars functioned not merely as information
providers but as dynamic digital facilitators who sustained learners’ attention
and navigated their learning pathways. The theoretical framework, grounded in
Kolb’s experiential learning model and Vygotsky’s sociocultural theory,
emphasized that learning is as much a social process as a cognitive one.
Qualitative analysis revealed
that students perceived the digital museum experience as meaningful,
interactive, and curiosity-driven. Personalized knowledge delivery, trust in
avatar interaction, and gamified elements were identified as key factors boosting
learning motivation. Participants consistently described the virtual visit as
more engaging and educational than traditional museum tours.
However, certain challenges
also emerged—such as mechanical avatar responses, content overload, and
technical constraints. These limitations suggest that beyond robust
technological infrastructure, pedagogically informed design is crucial to
ensuring effective user experience. Ultimately, the study concluded that the
avatar-supported system holds potential for expansion into areas like disaster
education, heritage dissemination, and accessible learning for underserved
rural populations.