Akademik Veri Yönetim Sistemi
AKADEMIK TARIH VE DÜŞÜNCE DERGISI, cilt.11, sa.3, ss.1911-1928, 2024 (Hakemli Dergi)
Bu makale, Çanakkale’de Cumhuriyet’in ilan edilmesinin ardından teşkilatlanmaya başlayan mesleki örgütlenmelerin kuruluş amaçları, yapısı ve işleyişlerine odaklanmaktadır. Osmanlı klasik döneminden itibaren devletin bütünleştirici unsurlarından biri olarak tanımlayabileceğimiz ahilik ve lonca teşkilatlanması ile başlayan örgütlenme süreci, değişik formlarda cumhuriyet döneminde de devam etmiştir. Çanakkale ekonomisinin temelini oluşturan bağcılık ve üzümcülük, denizcilik iş kolları ve inşaat işçilerinin örgütlü yapısının incelendiği araştırma makalesinde, cumhuriyetin kazanımlarının nasıl bir toplumsal dönüşüme aracılık ettiği yerel düzeyde tartışılacaktır. Böylece ulus-devletin bütünleştirici bakış açısı ile örgütlerin toplumun hangi ihtiyaçlarını karşıladığı ve yerel ekonominin nasıl verimli hale getirilebileceği üzerine bir değerlendirme yapabilmek mümkün olacaktır. Mesleki örgütlenmeleri sınıfsal bir mücadelenin ürünü görmeyi reddederek toplumsal gelişmeyi dayanışma içinde tesis eden Kemalizm, idealize ettiği sistemde; dernekler, birlikler ya da cemiyetler aracılığı ile söz konusu dayanışmayı sağlamayı hedeflemiştir. Bu açıdan bakıldığında Kuzey Ege’de bir sahil kasabası görünümünde olan 1930’lu yıllar Çanakkale’sinde sosyo-ekonomik toplumsal yapıyı sağlıklı bir biçimde analiz edebilmek için mesleki örgütlenmelerin üyelik yapılarını, nasıl yönetildiklerini ve sorumluluklarını incelemek önemli görünmektedir.
This article focuses on the founding purposes, structure and functioning of the professional
organisations that started to be organised in Çanakkale after the proclamation of the Republic. The process
of organisation, which began in the Ottoman classical period with the ahilik and guild organisation, which
can be defined as one of the integrating elements of the state, continued in different forms in the republican
period. In the research article, which examines the organised structure of viticulture and grape-growing,
maritime business lines and construction workers, which form the basis of Çanakkale's economy, it will be
discussed at the local level how the achievements of the republic mediated a social transformation. Thus,
with the integrative perspective of the nation-state, it will be possible to make an assessment on which needs
of the society the organisations meet and how the local economy can be made efficient. Kemalism, which
refused to see professional organisations as the product of a class struggle and established social
development in solidarity, aimed to ensure this solidarity through associations, unions or societies in its
idealised system. From this point of view, it seems important to examine the membership structures of
professional organisations, how they were managed and their responsibilities in order to analyse the socioeconomic social structure of Çanakkale in the 1930s, a coastal town in the North Aegean.