Akademik Veri Yönetim Sistemi
Balıkesir İlahiyat Dergisi, sa.17, ss.305-327, 2023 (Hakemli Dergi)
İmâm Mâlik’in Muvatta’ı İmâm Dârimî’nin Sünen’inin kaynaklarından biridir. Dârimî eserinde Mâlik’ten toplam 137 rivâyet aktarmıştır. Dârimî bu rivâyetleri, Mâlik’in 22 farklı talebesi yoluyla almıştır. İlgili rivâyetlerin yaklaşık %66’sı, Hâlid b. Mahled (%41), Ubeydullâh b. Abdülmecîd (%16) ve el-Hakem b. el-Mübârek (%9) tarikiyle nakledilmiştir. Dârimî’nin Mâlik’ten rivâyette ilk tercihi Mâlik’in bu talebeleridir. Dârimî, Mâlik’ten hem talebeleri hem de talebelerinin talebeleri vasıtasıyla hadis nakletmekle birlikte doğrudan onun talebelerinden aldığı rivâyetler, Mâlik’ten aktardığı rivâyetlerin yaklaşık %91’ini oluşturmaktadır. Dârimî’nin Mâlik’ten rivâyetleri Muvatta’ın Leysî, Şeybânî, Zührî, Ka’nebî, Hadesânî, Abdurrahmân b. Kâsım, Abdullâh b. Vehb ve Ali b. Ziyâd rivâyetlerinde araştırıldığında 15 tanesi hariç kalanının bu nüshalarda yer aldığı görülmüştür. Dârimî’nin Mâlik’ten yaptığı rivâyetlerin 121 tanesi Yahyâ b. Yahyâ el-Leysî nüshasında yer almaktadır. 1 rivâyet de Ebû Mus’ab ez-Zührî rivâyetinde tespit edilmiştir. Bu makalede, hadis literarürü ve hadis tarihi açısından önemli bir konu olan Dârimî ve Mâlik arasındaki rivâyet bağı bu ve benzeri detaylarıyla ortaya konulmaktadır.