Bu çalışmada ülkemizin farklı turunçgil üretim bölgelerinden temin edilen orijinal Turunçgil tristeza virüsü (Citrus tristeza virus; CTV) izolatlarının ve bunların Aphis gossypii ile taşınmalarından elde edilen alt izolatların moleküler karakterizasyonları yapılarak yaprak biti ile taşınmanın, CTV izolatlarının genetik varyasyonuna ve popülasyon yapısına etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla orijinal ve afidle taşınan alt izolatların kılıf protein geni çoğaltılarak klonlanmış ve her bir izolat ve alt izolat için 5 farklı klonun DNA dizilimi belirlenmiştir. Orijinal CTV izolatlarının dizi karşılaştırmaları sonucunda izolatların CP genlerindeki nükleotid ve amino asit benzerlik oranlarının sırasıyla %82-100 ve %70-100 arasında değiştiği ve ülkemiz izolatları arasında Edremit Körfezi izolatlarının en heterojen grubu oluşturduğu bulunmuştur. Yaprak biti ile taşınmadan elde edilen alt izolatların CP gen dizi karşılaştırmaları sonucunda ise elde edilen varyantların CP genlerinin benzerlik oranlarının nükleotid ve amino asit düzeyinde %84-100 ve %72-100 arasında olduğu saptanmıştır. Yapılan evrimsel genetik analizlerde orijinal izolatların CP genlerindeki ortalama evrimsel değişkenlik, nükleotid ve amino asit düzeyinde sırasıyla 0.032 ve 0.030 olarak hesaplanmıştır. Diğer yandan, aynı değerin yaprak biti ile taşınan alt izolatların nükleotid ve amino asit dizilimlerinde ise sırasıyla 0.037 ve 0.031 olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, orijinal ve yaprak biti ile taşınan alt izolatlar arasındaki evrimsel farklılaşma katsayısı 0.27 olarak hesaplanmıştır. Bu sonuçlar yaprak biti ile taşınmanın virüs CP geninde değişkenliği artırdığını ve popülasyon yapısını değiştirdiğini göstermiştir. Diğer yandan, yaprak biti ile taşınan ve taşınmayan izolatların CP genlerinin amino asit dizilimlerinde bazı faklılıklar görülmüş olup bu farklılıkların yaprak biti ile taşınmadaki olası potansiyel önemleri tartışılmıştır.