Akademik Veri Yönetim Sistemi
Fizik Eğitimi ve Felsefesi, cilt.1, sa.2, ss.50-63, 2016 (Hakemli Dergi)
Jean Bernard Léon Foucault (1819-1868)birçok mekanik ve optik aletlerin keşfi ile tanınan Fransız bir
fizikçidir. Hava ortamında yayılan ışığın hızının su ortamındakinden büyük olduğunu ölçmüştür. Aynı zamanda
modern fotoğraf tekniğini geliştirerek Güneş ve yıldızların fotoğraflarını çekmiştir (bu, o zamanlar teknolojik
güç gösterisi anlamına gelir).Çekimlerden daha iyi sonuç almak için sarkaç güdümlü kurmalı bir cihaz yaptı ve
bu cihazla çalışırken; sarkacı, dünyanın kendi ekseni etrafındaki günlük dönüşünü göstermek için
kullanabileceğini fark etti.Paris’te bulunan Panthéon adındaki büyük kilise binasının kubbesine bir sarkaç astı ve
ilk defa 1851 yılında sarkacın salınım düzleminin yavaşça döndüğünü gözlemleyerek Dünya’nın kendi
çevresinde döndüğünü ve dünyanın eylemsiz bir sistem olduğunu kanıtladı. Artık dünyanın dönüşü, teleskoba ve
uzun gökyüzü gözlemlerine gerek kalmadan, direk algılanabilir şekilde görünür hale gelmiştir.Penceresiz odada
bile dünyanın dönüşü kanıtlanabilir ve hassas ölçümle odanın enlem açısı hesaplanabilir. Bu nedenle Foucault,
sarkaç için “doğrudan gözlere” konuşur diye bahsetmiştir. Üstelik sarkacın temel aldığı ilkeyijiroskobu
geliştirmek için de kullanmıştır. Keşfin yapıldığı 1851 yılından günümüze, Foucault sarkaçları dünyanın dört bir
yanında boy göstermektedir ve her yüz yılda bir Foucault sarkacı yılı için kutlamalar yapılır. Üstelik Umberto
Eco’nunFoucault Sarkacı isimlimeşhur romanında konu edilmiştir.Ayrıca 2002 yılında Robert P. Crease’in
“Tüm Zamanların En Güzel Bilimsel Deneyleri Nelerdir?” isimli anketine göre Foucault sarkacı,bilimde en
güzel ilk on deneyinarasındayer almaktadır (Crease,2003). Bu çalışmada Foucault sarkacının çalışma prensibi,
sarkacın denklemleri ve başlangıç koşullarını içeren çözümleri, Foucault’nun elde ettiği sayısal verilerle, sade ve
anlaşılır bir şekilde sunulmaktadır.
Jean Bernard Leon Foucault (1819-1868) is a famous french physicist who has discovered many
mechanical and optical devices. He measured speed of light and showed that the it was greather in air than in
water. He also improved the modern photograph technique and he took some of the earliest photographs of sun
and stars(technical tour de force at the time). To get a better result from the shootings, he developed a pendulum
controlled winder device and while working on this device he realized that he could use this pendulum to show
the world’s daily spin around its own axis. Foucault hanged a pendulum in 1851 under the greath dome of the
Pantheon in Paris and its oscillation plane is observed to rotate slowly with time. The Foucault pendulum
demonstrates that the earth is a rotating noninertial frame and the earth's rotation seems to become visible with
Foucault's pendulum. People thinks it is not necessary to observe the skyA person in a windowless room could
prove that the room was rotating and, by careful measurement, even determine latitude of the room. Foucault
‘feels’ that it is speaking to him directly in his eyes.Foucault applied the same principle on which the pendulum
had been based to develope the gyroscope. The year 1851 was the Year of the Pendulum and Foucault
pendulums propagated all over the world. It was the subject of famous Umberto Eco’s novel. In 2002, in the
magazine Physics World, Robert P. Crease asked physicists to nominate the most beautiful experiment of all
time, Foucault’s pendulum is among the first ten experiment according to that inquiry (Crease, 2003). In this
study, the principle of Foucault’s pendulum, its equations and solutions with initial conditions and using his
original data at that time is presented in simple and understandable way.