Görünmez Etiket: Yakuwarigo -Türkçe ve Japonca Karşılaştırması

Creative Commons License

Kıra E., Yayık İ., Şeremet A. Z.

Uluslararası Dil Edebiyat Ve Kültür Araştırmaları Dergisi, cilt.6, sa.2, ss.363-376, 2023 (Hakemli Dergi)

Özet

Japoncada kişi zamirleri, sonekler, ses değişimleri, dilbilgisel ve leksikal ifadeler gibi çeşitli dil kullanımlarının her biri bize konuşurun herhangi bir özelliğini yansıtabilmekte ve karakterin zihnimizde kolayca canlanmasını sağlayabilmektedir. Bu da Japoncayı Türkçeden ayıran noktalardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada, Japoncadaki yakuwarigo kullanımının Türkçedeki kullanımı ile kıyaslaması yapılmış ve her iki dildeki kullanımın benzerlik ve farklılığı ortaya konmuştur. Bunun için orijinal dili Japonca olan bir eser ve Türkçe çevirisi ile, orijinal dili Türkçe olan bir eser tarama yöntemiyle analiz edilmiş ve karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Analiz sonucunda, Japoncada yaş, cinsiyet, sosyal sınıf/meslek, bölge ve milliyet/ırk özelliklerini gösteren yakuwarigolar görülmüş, fakat Türkçe çevirisinde karakterlerin yalnızca kibar ve resmi dil kullanımına rastlanmıştır. Diğer yandan, orijinal dili Türkçe olan eserde kibar ve resmi dil kullanımıyla birlikte cinsiyet, sosyal sınıf, yaş ve milliyet gibi özellikleri yansıtan örnekler görülmüş, fakat çoğunlukla leksikal ifadelerle sınırlı kalmıştır. Elde edilen bulgular Japoncanın yakuwarigo açısından zenginliğini, buna karşın Türkçenin yakuwarigo kullanımının çeviri açısından yeterliliğinin oldukça sınırlı olduğunu ve yakuwarigoyu yansıtan dil özelliklerinin zengin olmadığını gözler önüne sermektedir.

In Japanese, various language elements such as pronouns, affixes, particles, phonological differences, lexical expressions, and in certain cases, syntactic structure itself can reflect the characteristics of a given speaker, enabling the reader to imagine the type of character being depicted through the expressions used. This is a distinguishing feature between Japanese and Turkish. In this study, the yakuwarigo usage in Japanese and Turkish was compared, aiming to reveal similarities and differences. To achieve this, a book written in Japanese and its Turkish translation, as well as a book written in Turkish were analyzed through the scanning method and examined comparatively. The analysis revealed that age, gender, social class/profession, regionality, race/nationality were found to be expressed through the use of yakuwarigo in the Japanese text. In contrast, only polite/formal language use was encountered in the corresponding Turkish translation. As for the analysis of the book written in Turkish, expressions that reveal the gender, social class, age and nationality of the speaker were encountered, noting that these were mostly limited to lexical expressions. The findings reveal that Japanese is rich in terms of linguistic features reflecting yakuwarigo, while Turkish is quite limited in this respect, leading to inadequacies in translation.