İdil Sanat ve Dil Dergisi, vol.8, no.55, pp.289-296, 2019 (Peer-Reviewed Journal)
Turkey
possesses a great amount of accumulation of modern techniques, aesthetics,
artists, and works on engraving art. One of the four departments of Sanayi’i
Nefise Mektebi (School of Fine Arts) was “hakk” (engraving), which was founded
in 1883. The process of academic education is over 130 years, even though it
was non-continuous until 1930s. The development of engraving as an authentic
art in Turkey is parallel to painting and sculpture. The artists, who were
pioneers in Modern Turkish art, can be seen to have produced works in
engraving, also.
Our
reference point for making this observation are artists and teachers who
contributed to the development of Turkish engraving art, such as Aliye Berger,
Sabri Berkel, Nurullah Berk, Bedri Rahmi, Ercüment Kalmık, Turgut Zaim, Cihat
Burak, Fethi Karakaş, Fethi Kayaalp, Muammer Bakır, Mürşide İçmeli, Gündüz
Gölönü, Mustafa Aslıer, Hayati Misman, Özer Kabaş, Devrim Erbil, Asım İşler,
Fevzi Tüfekçi.
Leaving
out the artists who produced significant works in engraving field as well as
oil painting technique and sculpting; and upon examining the engraving artists
that carried out their artistic production with engraving techniques, Fethi
Kayaalp appears to be a significant figure in these terms. 1923 Ezine born
artist has also an esteemed career in education.
The
important points worth mentioning are paying attention to the international
criteria of engraving on ethical terms as well as aesthetic terms, an approach
based on principle, ideology, and effort.
Keywords:
Contemporary Turkish Engraving, Engraving Artist, Education, Aesthetics
Türkiye gravür sanatıyla ilgili,
çağdaş teknik, estetik, sanatçı ve yapıt bağlamında büyük bir birikime
sahiptir. 1883 yılında kurulan Sanayi-i Nefise Mektebi’nin dört bölümünden biri
“hakk” (gravür) bölümüdür. 1930’lara kadar kesintili de olsa, akademik düzeyde
eğitiminin verilmesine ilişkin süreç, Yüz otuz yılı aşkındır. Türkiye’de
gravürün özgün bir sanat dalı olarak gelişimi resim ve heykel sanatlarıyla
koşutluk gösterir. Modern Türk sanatında öne çıkan sanatçıların gravür alanında
da yapıt verdikleri görülmektedir.
Bu saptamayı yaparken dayanağımız, modern Türk
gravür sanatının gelişimine emek veren; Aliye Berger, Sabri Berkel, Nurullah
Berk, Bedri Rahmi, Ercüment Kalmık, Turgut Zaim, Cihat Burak, Fethi Karakaş,
Fethi Kayaalp, Muammer Bakır, Mürşide İçmeli, Gündüz Gölönü, Mustafa Aslıer,
Hayati Misman, Özer Kabaş, Devrim Erbil, Asım İşler, Fevzi Tüfekçi gibi
sanatçılarımızın, eğitimcilerimizin varlığıdır.
Yağlıboya resim tekniğinin veya
heykelin yan sıra gravür de yapan ve bu alanda da azımsanamayacak boyutta bir
etkinlik gösteren sanatçıları dışarda bırakarak, sanatsal üretimini ağırlıklı
olarak gravür teknikleriyle gerçekleştiren “gravürcü” sanatçıları bir başlık
altında irdelemeye kalktığımızda, Fethi Kayaalp’ in adı bu bağlamda ağırlık
kazanmaktadır. 1923 Ezine doğumlu sanatçının, eğitimci olarak da alanında
saygın bir yeri vardır.
Estetik açıdan olduğu kadar etik açısından da
gravür sanatının uluslararası ölçütlerini gözeten, ilkeleştiren bir yaklaşım,
düşün ve emektir söz konusu edilen.
Anahtar Kelimeler: Çağdaş Türk Gravürü, Gravürcü, Eğitim, Estetik