Çağdaş Türk Gravür Sanatinin Çanakkale’li Öncücüsü: Fethi Kayaalp


Creative Commons License

Germeç U.

İdil Sanat ve Dil Dergisi, vol.8, no.55, pp.289-296, 2019 (Peer-Reviewed Journal)

Abstract

Turkey possesses a great amount of accumulation of modern techniques, aesthetics, artists, and works on engraving art. One of the four departments of Sanayi’i Nefise Mektebi (School of Fine Arts) was “hakk” (engraving), which was founded in 1883. The process of academic education is over 130 years, even though it was non-continuous until 1930s. The development of engraving as an authentic art in Turkey is parallel to painting and sculpture. The artists, who were pioneers in Modern Turkish art, can be seen to have produced works in engraving, also.

Our reference point for making this observation are artists and teachers who contributed to the development of Turkish engraving art, such as Aliye Berger, Sabri Berkel, Nurullah Berk, Bedri Rahmi, Ercüment Kalmık, Turgut Zaim, Cihat Burak, Fethi Karakaş, Fethi Kayaalp, Muammer Bakır, Mürşide İçmeli, Gündüz Gölönü, Mustafa Aslıer, Hayati Misman, Özer Kabaş, Devrim Erbil, Asım İşler, Fevzi Tüfekçi.

Leaving out the artists who produced significant works in engraving field as well as oil painting technique and sculpting; and upon examining the engraving artists that carried out their artistic production with engraving techniques, Fethi Kayaalp appears to be a significant figure in these terms. 1923 Ezine born artist has also an esteemed career in education.

The important points worth mentioning are paying attention to the international criteria of engraving on ethical terms as well as aesthetic terms, an approach based on principle, ideology, and effort.

Keywords: Contemporary Turkish Engraving, Engraving Artist, Education, Aesthetics

Türkiye gravür sanatıyla ilgili, çağdaş teknik, estetik, sanatçı ve yapıt bağlamında büyük bir birikime sahiptir. 1883 yılında kurulan Sanayi-i Nefise Mektebi’nin dört bölümünden biri “hakk” (gravür) bölümüdür. 1930’lara kadar kesintili de olsa, akademik düzeyde eğitiminin verilmesine ilişkin süreç, Yüz otuz yılı aşkındır. Türkiye’de gravürün özgün bir sanat dalı olarak gelişimi resim ve heykel sanatlarıyla koşutluk gösterir. Modern Türk sanatında öne çıkan sanatçıların gravür alanında da yapıt verdikleri görülmektedir.

 Bu saptamayı yaparken dayanağımız, modern Türk gravür sanatının gelişimine emek veren; Aliye Berger, Sabri Berkel, Nurullah Berk, Bedri Rahmi, Ercüment Kalmık, Turgut Zaim, Cihat Burak, Fethi Karakaş, Fethi Kayaalp, Muammer Bakır, Mürşide İçmeli, Gündüz Gölönü, Mustafa Aslıer, Hayati Misman, Özer Kabaş, Devrim Erbil, Asım İşler, Fevzi Tüfekçi gibi sanatçılarımızın, eğitimcilerimizin varlığıdır.

Yağlıboya resim tekniğinin veya heykelin yan sıra gravür de yapan ve bu alanda da azımsanamayacak boyutta bir etkinlik gösteren sanatçıları dışarda bırakarak, sanatsal üretimini ağırlıklı olarak gravür teknikleriyle gerçekleştiren “gravürcü” sanatçıları bir başlık altında irdelemeye kalktığımızda, Fethi Kayaalp’ in adı bu bağlamda ağırlık kazanmaktadır. 1923 Ezine doğumlu sanatçının, eğitimci olarak da alanında saygın bir yeri vardır.

 Estetik açıdan olduğu kadar etik açısından da gravür sanatının uluslararası ölçütlerini gözeten, ilkeleştiren bir yaklaşım, düşün ve emektir söz konusu edilen.

Anahtar Kelimeler: Çağdaş Türk Gravürü, Gravürcü, Eğitim, Estetik