Akademik Veri Yönetim Sistemi
Lisansüstü Öğretmen Çalışmaları Kongresi (LOCK) / 25-27 Mayıs2023 Ayvalık/Balıkesir , Balıkesir, Türkiye, 23 - 25 Mayıs 2023, ss.108
Günümüzün giderek gelişen teknolojisi kapsamında “dijital dünya” olgusu olan dijital okuryazarlık hem bireyler hem de kuruluşlar için temel bir beceri haline gelmiştir. Dijital okuryazarlık; bilgiye ulaşmak, değerlendirmek, oluşturmak, iletmek ve kullanmak için dijital teknolojileri etkin ve verimli bir şekilde kullanma becerisini ifade eder (Maden, Maden ve Banaz, 2018). Yazılım uygulamalarını kullanma ve internette gezinme gibi temel bilgisayar becerilerinin yanı sıra kodlama, dijital içerik oluşturma ve çevrimiçi işbirliği gibi daha gelişmiş beceriler de dâhil olmak üzere bir dizi beceriyi kapsamaktadır (Akkoyunlu ve Yılmaz Soylu, 2010: 752). Bu nedenle çalışmada ortaokul öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerini tespit etmek için Likert tipi bir ölçme aracının (Dijital Okuryazarlık Ölçeği, DOYÖ) geliştirilmesi amaçlanmıştır. Geliştirilen ölçme aracının geçerliliği ve güvenirliliği Rasch modeli kullanarak doğrulanmıştır. Rasch Modeli eksik verileri tahmin edebilme ve küçük çalışma gruplarına imkân verebilmektedir (Rasch, 1960). Ayrıca bu model ölçme aracının beklenen örüntüsünü katılımcı ve madde üzerinden kalibrasyon yaparak doğrulayabilmektedir. DOYÖ’ nin kapsam geçerliliği uzman görüşü ile yapı geçerliliği ise lisanslı WINSTEP paket programı (version 5.1.5.2) kullanılarak sağlanmıştır. Kapsam geçerliliği için uzman görüşüne 35 madde sunularak, uzman görüşleri doğrultusunda 5 madde ölçme aracından uzaklaştırılmıştır. Kalan 31 madde ile Rasch modeli kullanılarak yapı geçerliliği çalışmaları gerçekleştirilmiştir. DOYÖ’ nin geçerlik ve güvenilirlik analizinde 4 madde daha elenerek nicel teorik sonuçlar istatistiksel olarak doğrulanmıştır. Analiz sonuçları iyi bir ölçme aracı için gerekli olan minimum istatiksel değerlerin sağlandığını göstermiştir. DOYÖ’ nün güvenirlik indeksi, α= 0.98, standardize güvenirlik indeksi, α=0.97, kişi güvenilirliği, α=0.95 ve madde güvenilirliği, α= 0.97 olarak elde edilmiştir. Bununla birlikte model eşleşme testi 63,1% hesaplanmıştır. Buna göre ortaokul öğrencilerinin dijital okuryazarlık durumlarının belirlenebilmesinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir birbiriyle uyumlu 27 madde üretilmiştir.