HUMİK ASİT VE MİKROBİYAL GÜBRE UYGULAMALARININ BAZI TOPRAK ENZİMLERİ VE AGREGAT STABİLİTELERİNE ETKİLERİ


Etem F., Türkmen C.

7. UluslararasI BATTALGAZİ BİLİMSEL ÇALIŞMALAR KONGRESİ, 28 - 29 Ocak 2022, cilt.1, ss.759

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Sayfa Sayıları: ss.759
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çalışmada; bitki gelişimini teşvik edici (PGPB) bakterilerden Ticari Gübre (T-1), Ticari Gübre (T-2) ve

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü özel koleksiyonundan alınan

RC-1 kodlu üç bakteriyel gübre ile hâlihazırda ülkemizde birçok ürün yetiştiriciliğinde kullanılan TKİ-

HUMAS adlı ticari bir Humik Asit (HA) alkali bir toprağa önerilen doz ve miktarlarda uygulanmıştır.

İnkübatörde 24℃ sıcaklık şartlarındaki toprak örneklerinin bir kısmı 60, 90 ve 120. günlerde ayrılarak bu

topraklara yapılan uygulamaların; Üreaz (ÜRZ), Katalaz (KAT), Dehidrogenaz (DHG), Alkali Fosfataz (AFT),

ß-Glikosidaz (B-GLI) enzimlerine, Ayrıca Mikrobiyal Solunum (CO2), Mezofil Aerobik Mikroorganizma

sayıları (MOS) ve Agregat Stabilite (AST) özelliklerine etkileri incelenmiştir.

Elde edilen sonuçlara göre; 60. günde alınan toprakların MOS, CO2, ÜRZ, DHG, AFT, ve AST özelliklerindeki

değişimler tüm uygulamalar ve interaksiyonlarda önemli değişimler göstermiştir. Toprakların KAT ve DHG

enzimleri HA uygulamasıyla değişmemişken (ÖD); tek başına Mikrobiyal Uygulamalar (MU) ile HA*MU

interaksiyonları önemli farklara neden olmuştur (p<0,05).

Elde edilen verilere göre; 90. günde alınan toprakların KAT özelliği HA*MU interaksiyonu ve AFT enziminin

MU’a göre değişimi önemsiz olmuş; incelenen diğer tüm toprak özelliklerinde önemli değişimler olmuştur

(p<0,05).

İnkübasyonun 120. gününde alınan toprak analizlerine göre ise; CO2, AFT ve B-GLI özellikleri HA

uygulamalarına önemli tepki vermemiş ve sonuçlardaki değişimler önemsiz olmuştur. KAT özelliğindeki

önemsiz değişim sadece HA*MU interaksiyonunda görülmüş; diğer özelliklerdeki değişimler hem

uygulamalara hem de interaksiyonlarına göre değişimler göstermiştir (p<0,05).

Üç örnekleme döneminden elde edilen tüm sonuçlar birlikte dikkate alındığında HA uygulamaları ve

mikroorganizma uygulamaları bütünüyle ele alınınca; MOS, CO2, ÜRZ, KAT ve AST özelliklerine olumlu

etkileri olmuş; DHG, AFT ve B-GLI enzimlerine etkileri ise değişken olmuştur. HA*MU interaksiyonu

bakımından; MOS ve AFT özelliklerinde genel olarak HA uygulamalarının tek başına uygulandığı durumlara

göre daha yüksek değerler elde edilmiştir. Toprakların ÜRZ, KAT, DHG ve AST özellikleri MU ve HA

uygulamalarından bağımsız olarak değişkenlikler göstermiştir. Topraklara MU ve HA birlikte

uygulandıklarında (HA*MU); incelenen toprak örneklerinin CO2 ve B-GLI özelliklerinde daha yüksek

değerler elde edilmiştir.

Sonuç olarak topraklara HA ve MU ayrı ayrı ve birlikte uygulanmaları durumunda incelenen toprak

özelliklerinde önemli pozitif/negatif etkiler görülmüştür. İncelenen tüm toprak özellikleri dikkate

alındığında mikrobiyal uygulamalar içindeki RC-1 koduyla stoktan alınarak çoğaltılan mikroorganizma

suşu’nun mikrobiyal gübre olarak kullanılma potansiyeli bulunduğu belirtilebilir, ancak bitkili şartlarda

detaylı sera ve tarla denemeleriyle bu tür çalışmalar desteklenmelidir.