Erkek Egemen Sektörlerde Kadın Çalışanların Karşılaştığı Engeller: Türkiye Örneklemi


Creative Commons License

Durmaz M. G., Arda B., Monus Y.

Acta Academica Karviniensia, cilt.25, sa.2, ss.5-20, 2025 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışma, Türkiye’de erkek egemen sektörlerde çalışan kadın çalışanların karşılaştıkları engelleri, bu engellerin altında yatan nedenleri ve sonuçlarını incelemektedir. Bu amaca ulaşmak için nitel araştırma deseni benimsenmiş ve savunma, mühendislik, idari işler, adalet, emek, finans ve teknik hizmetler gibi çeşitli sektörlerde görev yapan 15 mavi ve beyaz yakalı kadın çalışanla derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar, meslekler ve örgütsel bağlamlar açısından çeşitliliği sağlamak amacıyla amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Görüşmelerden elde edilen veriler, MAXQDA yazılımı kullanılarak tematik içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Bulgular, erkek egemen sektörlerde çalışan kadınların ayrımcılık, sınırlı kariyer ilerleme olanakları, fiziksel zorluklar, aile desteğinin yetersizliği ve toplumsal kalıp yargılar gibi çeşitli sorunlarla karşı karşıya kaldıklarını ortaya koymaktadır. Ayrıca, çalışmada kadınların meslekte kalma ya da meslek değiştirme eğilimlerini etkileyen bireysel ve örgütsel faktörler belirlenmiştir. Kadın çalışanlara yönelik olumlu ve olumsuz yaklaşımlar ile toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılığı azaltmaya yönelik pratik öneriler de sunulmaktadır. Elde edilen sonuçlar, Türkiye işgücü piyasasında toplumsal cinsiyet eşitsizliğine ilişkin örgütsel ve toplumsal farkındalığın önemini vurgulamaktadır. Çalışma, işyerinde cinsiyetçiliği önlemeye ve sürdürülebilir sektörel gelişimi desteklemeye yönelik toplumsal cinsiyet kapsayıcı stratejiler geliştirilmesi için politika yapıcılara ve sektör temsilcilerine pratik öneriler sunmaktadır.

This study investigates the obstacles faced by female employees working in maledominated sectors in Turkey, along with the underlying reasons and consequences of these obstacles. To achieve this aim, a qualitative research design was adopted, and in-depth interviews were conducted with 15 blue- and white-collar female employees from various sectors, including defense, engineering, administration, justice, labor, finance, and technical services. The participants were selected using a purposive sampling method to ensure diversity across occupations and organizational contexts. Thematic content analysis was applied to the interview data using the MAXQDA software. The findings reveal that women working in male-dominated sectors experience a variety of challenges, such as discrimination, limited career advancement, physical difficulties, lack of family support, and social stereotyping. Moreover, the study identifies both individual and organizational factors that influence women’s willingness to remain or change professions. Positive and negative approaches toward female employees, as well as practical suggestions to reduce gender-based discrimination, are also presented. The results emphasize the importance of organizational and societal awareness regarding gender inequality in Turkey’s labor market. The study offers practical recommendations for policymakers and sector representatives to develop gender-inclusive strategies that prevent sexism in the workplace and promote sustainable sectoral improvement.