Kayaların farklı tip Schmidt çekici geri tepme sertlik değerlerinin tahmini için dönüşüm katsayısı önerilmesi

Akbay D., Ekincioğlu G.

KAYAMEK’2022- 13. Bölgesel Kaya Mekaniği Sempozyumu, Isparta, Türkiye, 26 - 28 Mayıs 2022, ss.87-93

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Isparta
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.87-93
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kayayı tanımlamak için kullanılan mekanik davranışlardan en önemlileri kayaların tek eksenli basınç

dayanımları ve çekme dayanımlarıdır. Kayaların bu özelliklerini tespit etmek için kullanılan yöntemler pahalı,

zaman alıcı ve karmaşıktır. Schmidt çekici geri sıçrama sertliği de betonun ve kayaların yüzey sertliğini

belirlemek ve tek eksenli basınç dayanımını tahmin etmede kullanılan hızlı, ucuz ve uygulaması kolay bir

yüzey sertliği parametresidir. Tahribatsız bir deney yöntemi olması hem arazide hem laboratuvarda

uygulanabiliyor olması hem şekilsiz yüzeylere hem de standartlara uygun hazırlanmış deney numunelerinde

ölçüm alınabiliyor olması yöntemin diğer avantajlı yönleridir. Literatürde Schmidt çekici kullanılarak yapılan

çalışmalarda yaygın olarak iki farklı tip (L-tipi ve N-tipi) çekicin kullanıldığı görülmektedir. Bu iki tip çekiç

tek fark farklı darbe enerjisi seviyelerinde tasarlanmış olmalarıdır. Bu çalışmada farklı darbe enerjilerine

sahip L-tipi ve N-tipi Schmidt çekici kullanılarak elde edilmiş sertlik değerlerinin birbiri ile arasındaki

ilişkiler araştırılmıştır. Literatürde yer alan çalışmalar içerisinde hem L-tipi hem de N-tipi Schmidt çekici

kullanılarak belirlenmiş sertlik değerlerini içeren çalışmalardan veriler derlenmiş, derlenen veriler hem genel

olarak hem de kayaç kökenine göre gruplandırılarak ayrı ayrı istatistiksel olarak incelenmiştir. Farklı tip

Schmidt çekici kullanılarak elde edilen sertlik değerlerini tahmin etmek için dönüşüm katsayıları önerilmiştir.

The most important mechanical behaviors used to describe the rocks are the uniaxial
compressive strength and tensile strength of the rocks. The methods used to determine these properties of
rocks are expensive, time consuming and complex. Schmidt hammer rebound hardness is also a fast,
inexpensive, and easy-to-apply surface hardness property used to determine the surface hardness of concrete
and rocks and to estimate uniaxial compressive strength. The other advantageous aspects of the method are
that it is a non-destructive test method, that it can be applied both in the field and in the laboratory, and that
measurements can be taken on amorphous surfaces and on test samples prepared in accordance with
standards. In the literature, it is seen that two different types (L-type and N-type) hammers are commonly
used in studies using Schmidt hammer. The only difference between these two types of hammers is that they
are designed with different impact energy levels. In this study, the relationships between the hardness values
obtained by using L-type and N-type Schmidt hammers with different impact energies were investigated.
Among the studies in the literature, data were compiled from studies containing the hardness values
determined by using both L-type and N-type Schmidt hammers, and the collected data were statistically
analyzed separately by grouping them both in general and according to rock origin. Conversion coefficients
have been proposed to estimate the hardness values obtained using different types of Schmidt hammers.