Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞEYDA NUR REYHAN
Danışman: Elif Sağlık
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
İnsanın çevre ile kurduğu ilişki mekân aracılığıyla ortaya çıkmıştır. Kişiler ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sergilediği davranışlarını mekânda ortaya koymaktadır. Ancak bir mekânın varlığından söz edebilmek diğer mekanlarla kurduğu ilişkilerle mümkündür. Bu ilişki mimari mekanlar arasında var olduğu gibi mimari ve kentsel mekanlar arasında da mevcuttur. Mekân tasarımı, iç mekânlardan başlayarak, kentlerde; caddelere, meydanlara, park ve bahçelere özetle kent sakinlerinin belirlediği sınırların bütününde ve yarattığı her çevrede devam eden bir bütünselliği içermektedir. Bu perspektif ile yapılan disiplinlerarası çalışmalar, insan ve çevre ilişkisini inceleyen araştırmacıların bakış açıları özelden genele ya da genelden özele doğru incelendiğinde, ortak alanların planlanması ve tasarımının benzer ihtiyaçlara dayalı olarak şekillendiğini göstermektedir. Bu bağlamda, İstanbul'un Kadıköy ve Taksim semtleri incelenerek, bu bölgelerdeki mimari ve kentsel mekânlar ele alınmıştır. Söz konusu semtlerin simgesi haline gelmiş olan konutlar ve meydanlar seçilerek mimari konut planlarının ve kent meydanlarının, mimari ve kentsel ölçekteki unsurları detaylı bir şekilde incelenmiş ve mekanlar arasında karşılaştırmalar yapılmıştır. Mimari ve kentsel mekân bileşenlerinin analizi, Kevin Lynch'in kent imgesi kavramının temel öğeleri olan yollar, sınırlar, bölgeler, düğüm noktaları ve nirengi noktalarını içermektedir. Çalışma, bireysel yaşamın başladığı iç mekânlardan, sosyal yaşamın şekillendirdiği kentsel mekanların tasarımına kadar olan her alanda, bireylerin ortak algılarıyla oluşan iç ve dış mekânların benzerlikleri Lynch yöntemiyle ele alınmıştır. Disiplinlerarası bir perspektiften hareketle, mimari mekanlarla kentsel mekanlar arasındaki ilişki vurgulanmış, bu iki tür mekânın benzerlikleri ve farkları ortaya çıkarılmıştır. Böylece çalışma, mekân tasarımının sadece mimari açıdan değil, aynı zamanda sürdürülebilir ve etkileşimli çevreler oluşturabilmek için kentsel tasarım bağlamında da ele alınması gerektiğine dair bir katkı sağlamış olmaktadır.