Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Temel Eğitim, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MERVE ALTIN
Danışman: Nur Akcanca
Özet:
Okul öncesi dönem çevrenin öneminin benimsenmesi bağlamında kritik bir süreçtir.
Öğrencilerin çevreye dair bilinçlenmeleri çevre eğitimi öz-yeterlik inancına, çevre etiği
farkındalık algısına sahip ve ekolojik vatandaş olarak rol model olan okul öncesi
öğretmenleri ile sağlanabilir. Bu araştırma okul öncesi öğretmenliği öğrencilerinin çevre
eğitimi öz-yeterliklerini, çevre etiği farkındalık algılarını ve ekolojik vatandaşlık düzeylerini
belirleyerek birbirlerine etkisini yordamak ve çeşitli değişkenlerle ilişkisini ortaya koymak
amacıyla yürütülmüştür. Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılan
araştırmanın örneklemi, uygun örnekleme yöntemi ile oluşturulmuştur. Örneklemi
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nde 1., 2. ve 3. Sınıfta öğrenim görmekte olan toplam
254 okul öncesi öğretmenliği öğrencileri oluşturmaktadır. Veriler “Çevre Eğitimi Özyeterlik Ölçeği”, “Çevre Etiği Farkındalık Ölçeği” ve “Ekolojik Vatandaşlık Ölçeği”
kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde SPSS 20 istatistiksel program
kullanılmıştır. Normal dağılım göstermeyen verilerin analizinde Mann-Whitney U, KruskalWallis H ve Bonferroni düzeltmeli Mann-Whitney U testinden yararlanılırken; normal
dağılıma sahip verilerin analizinde t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Scheffe
testinden faydalanılmıştır. Bağımlı değişkenlerin birbiriyle olan ilişkisini ortaya koymada
Pearson Momentler çarpım korelasyon katsayısı ve çoklu doğrusal regresyon analizinden de
yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda okul öncesi öğretmenliği öğrencilerinin çevre eğitimi
öz-yeterliklerinin yüksek olduğu, çevre etiği farkındalık algılarının çok yüksek olduğu ve
ekolojik vatandaşlıklarının orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin çevre
v
eğitimine ilişkin öz-yeterlik, çevre etiği farkındalık algılarının ekolojik vatandaşlıkları ile
orta düzeyde ve anlamlı bir ilişkide olduğuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin ekolojik vatandaşlık
düzeylerinde iyileşme sağlanabilmesi için çevre eğitimine ilişkin öz-yeterliklerini ve çevre
etiği farkındalık algılarını arttırmaya yönelik lisans eğitimine dersler eklenmesi, çevre
konusunu içeren projelerde yer almalarına imkân tanınması çalışmanın önerilerindendir.