Türk resminde balıkçı figürü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Resim, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EZGİ GÖKÇE

Danışman: Gül Sarıdikmen

Özet:

Figüratif betimleme, Antik Mısır, Yunan ve Roma uygarlıklarından beri resim sanatında önemli bir konu olmuştur. Dinsel, mitolojik ve günlük hayattan yansımalar sunan resimlerin vazgeçilmezi olan figürler incelendiğinde, farklı dönem ve üsluplarda birçok defa balıkçı figürünün betimlendiği tespit edilmiştir. Batılı tarzı Türk resminde 19. yüzyıl sonundan günümüze kadar Türk ressamların da balıkçı figürünü ele almış oldukları örneklerle görülür. İstanbul ve çevresinde daha aktif gelişen resim sanatında, İstanbul'la bağlantılı olarak balıkçı konusunda pek çok eser meydana getirilmiştir. Öncelikle resmi koleksiyonların ve banka koleksiyonlarının incelendiği bu tez çalışmasında erken tarihli olarak Halil Paşa ve Osman Hamdi Bey'in çalışmaları yer alır. Ardından1914 Kuşağı/Çallı Kuşağı, Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği ile D Grubu'nda yer alan birçok sanatçı, balıkçı figürü ile ilgili resimler yapmıştır. Bu gruplarda yer alan sanatçıların eserleri, genel olarak 1955-60'lı yıllarda çalışılmıştır. Yeniler Grubu daha sonra kurulmasına rağmen bahsi geçen gruplardan daha önce bu konuyu ele almıştır. İlk sergi konularının Liman olmasıyla balıkçı figürünü, 1941 yılında konu alan eserler üretmişlerdir. Tezin katalog bölümünde; Halil Paşa, Osman Hamdi Bey, İbrahim Çallı, Cevat Dereli, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Nurullah Berk, Sabri Berkel, Turgut Atalay, Selim Turan, Nedim Günsür, Turan Erol, Özer Kabaş, Aydın Ayan ve Mustafa Sekban başta olmak üzere Türk ressamların çalışmaları belirlenerek kısaca resimsel çözümleme yapılmıştır. Sanatçılar, balıkçıların günlük yaşantılarından farklı kesitler sunarak, tuvallerine aktarmışlardır. Her sanatçının, kendi özgün üslubuna bağlı olarak çalışmasıyla Türk resim sanatı için zengin bir koleksiyon oluşmuştur. Anahtar Kelimeler: Türk resmi, Türk ressamlar, manzara, figür, balıkçı figürü.