Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi, Uluslararası İlişkiler, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUHAMMED ALBAYRAK
Danışman: Mustafa Turgut Demirtepe
Özet:
Uluslararası
sistemde yaşanan değişime paralel olarak zaman içinde güvenlik tehditleri
çoğullaşmış ve güvenlik kavramı daha geniş bir perspektiften tanımlanmaya başlanmıştır.
20. Yüzyılda yaşanan ilk küresel savaşın etkisiyle böylesine bir savaşın bir
daha tekrar etmemesi adına kolektif güvenlik anlayışına dayalı olarak Milletler
Cemiyeti kurulmuştur. Savaş sonrası oluşan yeni uluslararası sistem iyimser ve
iş birliğine dayalı güvenlik anlayışı ile inşa edilmeye çalışılmış ve sorun
alanlarının uluslararası örgüt bünyesinde çözülebileceğine dair bir ideali
yansıtmıştır. Ancak bu örgüt amacını yerine getirmede başarısız olmuş ve 1939
yılında 2. Dünya Savaşı’nın patlak vermesini önleyememiştir. Savaş sonrası
uluslararası sistemin başat aktörleri tarafından Birleşmiş Milletler kurulmuş
ve yaşanan tarihsel tecrübenin de etkisiyle karamsar, güç odaklı ve askeri
güvenlik politikalarının hâkim olduğu bir atmosferde hayatiyetini devam
ettirmiştir. Öte yandan süreç içerisinde özellikle de 1990 sonrası dönemde
güvenlik tehditlerinin niteliğinde farklılaşma yaşanmış ve organize suç,
kaçakçılık, iklim değişikliği, yasadışı göç gibi sorunlar da yeni güvenlik
tehditleri olarak ortaya çıkmıştır. Bu durum güvenlik kavramının yeni
tehditleri de içerecek şekilde daha geniş bir perspektiften tanımlanmasını
beraberinde getirmiş ve klasik güvenlik anlayışından insani güvenlik anlayışına
doğru bir değişim yaşanmıştır. Bu değişim kendini belki de en çok iklim
değişikliğinin bir güvenlik tehdidi olarak ele alınmaya başlanması ve sorunun
çözümü için BM nezdinde çalışmaların yürütülmesinde göstermektedir. Nitekim,
küreselleşme sürecinin de etkisiyle Birleşmiş Milletler iklim ve çevre
politikaları referans nesnesi devlet olan klasik güvenlik anlayışından ziyade
insan merkezli bir güvenlik yaklaşımı üzerine inşa edilmiştir. Çalışma, son
yüzyılda güvenlik paradigmasında yaşanan değişime işaretle Birleşmiş
Milletler’in iklim ve çevre politikalarına odaklanmakta ve uluslararası
sistemde klasik güvenlik yaklaşımından insani güvenlik yaklaşımına doğru
yaşanan değişimin izleri sürmektedir.
Anahtar
Kelimeler: Birleşmiş Milletler, İklim Değişikliği,
İnsani Güvenlik, Klasik Güvenlik, Milletler Cemiyeti.