Saros Körfezi'nde (Kuzey Ege Denizi) üç derin deniz balığının biyolojik özellikleri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MELİKE İDİL ÖZ

Danışman: Ali İşmen

Özet:

Eylül 2006-Eylül 2008 arasında, Saros Körfezi (Kuzey Ege) derin denizden avlanan balıklardan yüksek biyokütleye ve ekonomik değere sahip, mavi mezgit (Micromesistius poutassou) ve gelincik balığı (Phycis blennoides) ile yine çok av veren ancak ekonomik değeri bulunmayan fare balığı (Coelorinchus caelorhincus)’nın körfezdeki av miktarı, dağılımı, boy dağılımı ve boy-ağırlık ilişkileri, büyüme, üreme ve beslenme özellikleri çalışılmıştır.

Tez kapsamında çalışılan türlerin CPUE ve birim alandaki stok miktarları sırasıyla, mavi mezgit için 177,49 kg/saat, 2900 kg/km2; gelincik balığı için 5,75 kg/saat, 93,99 kg/km2; fare balığı için 22,95 kg/saat, 375 kg/km2 olarak hesaplanmıştır.

Toplam boy ve ağırlıklarının minimum ve maksimum değerleri, mavi mezgitin, 6,5cm - 39,0 cm, 5,1 g - 379,38 g; gelincik balığının, 8,2 cm - 42,0 cm, 1,51 g - 603,68 g; fare balığının 8,5 cm - 31,5 cm, 1,00 g - 124,44 g olarak ölçülmüştür.

İlk eşeysel olgunluk boyu mavi mezgitte 25,6 cm; gelincik balığında 32,0 cm; fare balığında ise 18,0 cm olarak tespit edilmiştir. Üreme mevsiminin mavi mezgit için Aralık-Mart arasında olduğu, her iki yılda da net bir biçimde görülürken, gelincik balığı ve fare balığı için GSI değerleri ortalamasının Ocak ve Temmuz aylarında yükselişe geçtiği söylenebilir ancak devam eden yılda bu durumu destekleyecek bir artış görülmemektedir.

Büyüme parametreleri mavi mezgitte L:41,7 cm, K: 0,113, t0: -3,265 yıl; gelincik balığında, L: 52,7 cm, K: 0,215, t0: -73 yıl; fare balığında L: 40,45 cm, K: 0, 61, t0: -0,24 yıl olarak hesaplanmıştır.

Mavi mezgit için en önemli besin kaynağını, crustacea grubunun (%IRI=78,6566) oluşturduğu, bu grubu sırayla, actinopterygii-kemikli balıklar (%IRI=20,6762) ve cephalopoda-kafadanbacaklılar (% IRI=0,2409) takip etmiştir. Gelincik balığı için en önemli besin kaynağını Crustacea-kabuklular grubu (%IRI=98,374) oluşturmakta ve bu grubu sırayla, actinopterygii (kemikli balıklar) (%IRI=1,485), cephalopoda (kafadanbacaklılar) (%IRI=0,076) takip etmektedir. Fare balıkları ise öncelikli olarak Crustacea’nın, Caridea ve Mysida gruplarını (%IRI=50,82) tercih etmekte, onları sırasıyla Polychaeta (%IRI=47,39) ve Actinopterygii (%IRI=0,28) izlemektedir.