RNA veya ilaç taşıyıcı olarak fosfazen nanokompozitlerinin sentezi ve karakterizasyonu


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FATMA ÖZSOY

Danışman: Özgür Özay

Özet:

Biyomedikal alanındaki hızlı gelişmelerle birlikte mikro/nanopartiküller, polimerik sistemler, miseller ve hidrojel sistemleri gibi birçok ilaç dağıtım sistemi, özellikle kanser tedavisi ve doku mühendisliği olmak üzere birçok hastalığın klinik tedavisinde sayısız avantaj sunmaktadır. Günümüzde, ilaç dağıtım sistemleri, sistemik dağıtımdan organ ve hücresel hedeflemeye kadar sürekli ve kontrollü ilaç salımı için gelişmiş programlanabilir dağıtım sistemlerine geçiş yapmıştır.

Yapılan çalışmada halkalı yapıya sahip bir tür fosfazen kullanılarak nano ve mikro boyutlarda farklı kompozit partiküller sentezlendi. Sentezlenen partiküller bir ilaç/gen taşıyıcı olarak hedef ilaç ve hastalığa göre farklı yöntemler ile modifiye edildi. İlk aşamada tRNA taşınması amacıyla sentezlenen nanopartiküller altın nanopartiküller ile modifiye edilerek metal kompozitleri oluşturuldu. İkinci aşamada kanser tedavisi amacıyla yapısında bir tür aminoasit bulunduran mikropartiküller sentezlendi ve kuarternize edilerek elektrostatik etkileşimler yardımıyla ilaç tutma kapasiteleri artırıldı. Her iki sistemin de uygun tampon çözeltiler içerisinde in vitro ilaç salım davranışları araştırıldı. İlaç salım davranışlarını incelemek için partiküller farklı kinetik modeller kullanılarak matematiksel olarak modellendi. Mikro/nanopartiküller FT-IR, TEM, SEM-EDX, TGA, XRD, XPS gibi aletsel yöntemler kullanılarak ayrı ayrı karakterize edildi. Ayrıca partiküllerin antibakteriyel özellikleri, Escherichia Coli, ATCC 8739 (gram-negatif), Staphylococcus Aureus, ATCC 6538 (gram-pozitif), Pseudomonas Aeruginosa, ATCC 27853 (gram-negatif), bakteri türleri ve Candida Albicans, ATCC 90028 (bir tür mantar), gibi farklı bakteri türleri üzerindearaştırıldı. Son olarak mikropartiküllerin antikanser özelliği in vitro HT-29 kolon kanseri hücreleri üzerinde denendi.