Çanakkale'de limoni servilerde kanser etmeni Seiridium cardinale'nin yaygınlığının saptanması, morfolojik ve patojenik karakterizasyonu


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ARJİN ÖNDEŞ

Danışman: Figen Mert

Özet:

Limoni servide servi kanserine sebep olan Seiridium cardinale (W.W. Wagener)’nin Çanakkale’de yaygınlığı, hastalık oranı, morfolojik ve patojenik karakterizasyonun saptanması amacıyla 2021-2022 yılları arasında sörvey gerçekleştirilmiştir. Hastalığın sörvey alanının tamamında var olduğu saptanmıştır. Ana gövde veya yan dallarda geriye doğru ölüm, dal veya gövdede kanser oluşumu, kabuk dokusunda çatlama ve zamklanma ile acervulus oluşumu hastalığın teşhisinde önemli belirtiler olmuştur. Etmenin 5 farklı fungal besin ortamında ve 3 farklı sıcaklık derecesinde inkübe edilmesiyle, koloninin en iyi 25 0C’de malt ekstrakt agar (MEA) ve patates dekstroz agarda (PDA) geliştiği saptanmıştır. Fungusun PDA besin ortamında kirli beyaz, gri renk koloni oluşturduğu, koloninin altının ise pembemsi turuncu, somon renkli olduğu gözlemlenmiştir. Patojenisite çalışmalarında özellikle ATR5 izolatının diğerlerine kıyasla daha virülent olduğu saptanmıştır. Çanakkale’de tercih edilen diğer coniferlere olan etkisini araştırmak amacıyla yapılan çalışmada Cupressocyparis leylandii, Cupressus arizonica cv. Greene ve Cupressus sempervirens cv. Strict’de hastalık simptomları gözlenmiş, fakat Thuja occidentalis cv. Smaragd, Thuja orientalis cv. Aurea compacta Nana ve Pinus pinea fidanlarında simptom oluşumu gözlenmemiştir. Bu sonuçlar Türkiye’de servi kanserinin limoni servilerde yaygınlığını ve hastalık oranını rapor eden ilk çalışma niteliğindedir.