Kıyı şeridi arazi kullanım ve bitki örtüsü değişim dinamiğinin uydu verileri yardımıyla belirlenmesi: Güney-Doğu Marmara örneği

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EDA AŞCİ

Danışman: Levent Genç

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Arazi Kullanım ve Bitki Örtüsü(AKBÖ) dinamikleri hızlı nüfus artışı ve göçün, gelişmekteki yatırım bölgelerine ilerlemesiyle dengesiz olarak artmaktadır. Kontrolsüz kentsel büyüme vejetasyonda değişimlere, ekonomik ve çevresel sorunlara sebep olmaktadır. Dolayısıyla değişimlerin etkisi özellikle kıyı bölgelerinde önem kazanmaktadır. Öyle ki Türkiye'nin iç denizi olan Marmara Denizi gelişmelerden derinden etkilenmekte ve deniz etrafındaki bitki örtüsündeki değişimin kaçınılmaz olduğu anlaşılmaktadır. Ülkemizde sanayi bölgesi olarak bilinen ve TOGG fabrikasının yapımı ile yatırımları canlandıracağı düşünülen Güney-Doğu Marmara bölgesi çalışma alanı olarak belirlenmiştir. Çalışmada Yalova ili Armutlu ilçesi ve Bursa ili Osmangazi, Mudanya ve Gemlik ilçelerinde sahil bandından karaya doğru 5 km'lik tampon bölge seçilerek, 2016 ve 2020 yıllarında 3 sezon sınıflandırma işlemi uygulanmıştır. Sentinel-2A' da orijinal 10 banda Rastgele Orman(RF) ve Nesne Tabanlı Sınıflandırma teknikleri, 21 tane indeksle oluşturulan görüntülere ve Ana Bileşenler ile oluşturulan görüntülere RF sınıflandırması uygulanmıştır. ArcGIS programıyla hesaplanan yer yüzey sıcaklığı değerleri AKBÖ sonuçları, 4 meteoroloji istasyonu ve Google Earth Engine verileriyle karşılaştırılmıştır. AKBÖ ve yer yüzey sıcaklığı ile sosyoekonomik değişimlerin ilişkilendirilmesi ve meteorolojik verilerle anlamlandırılmasıyla kentsel planlama ve gelişme potansiyelinin belirlemesi amaçlanmıştır. Çalışma 2016 kış, ilkbahar ve yaz sezonları için en yüksek doğruluğu Oİ12, ORO ve yine ORO; 2020'de Oİ5, ORO ve Oİ6 sınıflandırmalarında göstermiştir. Güney-Doğu Marmara'da bulunan zeytin ve yerleşim alanlarının yıllar içindeki değişiminin nüfus artışı ve çeşitli yatırım kararları ile oluştuğu sonucuna varılmıştır. Çalışmada ayrıca yer yüzey sıcaklığı verileri ile AKBÖ verileri karşılaştırılmış, 3 sezonda bitki örtüsünün sıcaklığı düşürdüğü anlaşılmıştır.