Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÖKHAN SÖZER
Danışman: Gıyaseddin Çiçek
Özet:
Dünya’da sudan sonra en çok tüketilen
içecek olan çay üretim alanının %2’sine, kuru çay üretim miktarının ise
%4,26’sına sahip olan Türkiye, kişi başı yıllık çay tüketiminde ise birinci
sırada yer almaktadır. Günümüze kadar aile fertleri tarafından, aile
işletmeciliği şeklinde gerçekleştirilen çay üretiminde birçok üründe olduğu
gibi işgücü giderleri arasında en fazla iş gücü oranını hasat almaktadır.
Bu araştırmada, çay hasadında yaygın
olarak kullanılan akü enerjili 500 mm kesici bıçaklı çay hasat makinası ile
hasat (1. yöntem), 2 zaman benzin motorlu 500 mm kesici bıçaklı çay hasat
makinası ile hasat (2. yöntem), akü enerjili 300 mm kesici bıçaklı çay hasat
makinası ile hasat (3. yöntem) ve çay makası ile hasat (4. yöntem) işlemlerinin
işletme değerleri belirlenmiş, Eşdeğer maliyet analizi yöntemi kullanılarak
yöntemlerin maliyet karşılaştırmaları yapılmış ve çay hasadı için en uygun
yöntem belirlenmeye çalışılmıştır.
Araştırma Rize ilinde, tesadüf parselleri
deneme metoduna göre belirlenen farklı eğimlere sahip çay bahçelerinde
yürütülmüştür. İşletme değerlerinin belirlenmesinde kadın ve erkek işçilerden
elde edilen verilerin ortalamaları alınmıştır.
Araştırma sonucunda 0,122 ha’a kadar olan
alanlarda 3. yöntemin, 0,122 ha’dan büyük olan alanlarda 1. yöntemin tercih
edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. 2. ve 4. yöntemlerde belirlenen birim
alan gideri, her alan büyüklüğünde 1. ve 3. yönteme göre fazla olduğu için bu
yöntemlerin tercih edilmemesi gerekmektedir.
Hasat yöntemlerinin zamanlılık maliyetleri
hesaplandığında ise en düşük giderin sırasıyla 1. yöntem, 2. yöntem, 3. yöntem
ve 4. yöntemde olduğu tespit edilmiştir.
Sonuç olarak tüm hasat işlem yöntemleri hem gider hem de zamanlılık
açısından ele alındığında 1. yöntemin (akü enerjili 500 mm kesici bıçaklı çay
hasat makinası ile çay hasadı) en uygun yöntem olduğu belirlenmiştir.