Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayşe Bilgiç
Danışman: Defne Yılmaz
Özet:
Bu çalışma,
farklı sosyal medya kullanım yoğunluklarına sahip genç yetişkinlerin sosyal
medya kullanım yoğunluğuyla bağlantılı kişisel ve sosyal deneyimlerinin betimlenmesi
amacıyla yapılan karma desenli araştırmadır. Araştırmadaki nicel verilerin
örneklemi 18-35 yaş aralığındaki 177 katılımcıdan; nitel verilerin çalışma
grubu 18-35 yaş aralığındaki 30 katılımcıdan oluşmaktadır.
Veri toplamak
amacıyla “Demografik Bilgi Formu” ve “Yarı-Yapılandırılmış Görüşme Formu”
kullanılmıştır. Demografik Bilgi Formu’ndan elde edilen veriler Ki-Kare
analiziyle incelenmiştir. Görüşmelerden elde edilen nitel veriler içerik
analiziyle incelenmiş ve Fleiss Kappa testiyle uzmanlar arası görüş birliği
değerlendirilmiştir. Bu bulgular tema, kategori ve alt kategoriler halinde
sunulmuştur.
Nicel
verilerin analizinde, günlük sosyal medya kullanım süresiyle sosyal medya hesap
sayısı, günlük internet kullanım süresi ve katılımcıların romantik/yakın ilişki
durumu arasında anlamlı ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal medyada
zorbalığa maruz kalma durumuyla katılımcıların öğrenim düzeyi, ‘kiminle
yaşadığı’ ve romantik/yakın ilişki durumu arasında anlamlı ilişkinin olmadığı
belirlenmiştir. Nitel verilerin analizinde, 7 tema belirlenmiştir. Bunlar:
“Duygu durumu” (K=1.00), “Sosyal medyadan psikolojik olarak etkilenme”
(K=1.00), “Bireysel sosyal medya kullanım gereksinimleri” (K=1.00), “Kullanım
yoğunluğuna ilişkin yaşantılar” (K=,657), “Günlük yaşam eylemleri” (K=1.00),
“Sosyal medya kullanımından algılanan zararlar” (K=1.00), “Sosyal medyada
zorbalıkla ilgili deneyimler” (K=.733).
Araştırma
sonucunda, genç yetişkinlerin sosyal medya kullanımlarının bireysel sosyal
medya gereksinimlerinden ve sosyal medya kullanımından algıladıkları
zararlardan etkilendiği görülmektedir. Genç yetişkinlerin sosyal medyada
zorbalığa maruz kalma riski ve mücadele etme durumlarının kullanım yoğunluğu
deneyimlerini etkileyen bir unsur olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların
kullanım yoğunluğuna ilişkin algılarının ve kullanım yoğunluğunu azaltma
denemelerinin kullanım yoğunluğuyla ilişkili kişisel ve sosyal deneyimlerinde
önemli olduğu görülmektedir.