Genç Yetişkinlerde Sosyal Medya Kullanım Yoğunluğu ile Bağlantılı Kişisel ve Sosyal Deneyimler: Karma Desene Dayalı Bir Çalışma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayşe Bilgiç

Danışman: Defne Yılmaz

Özet:

Bu çalışma, farklı sosyal medya kullanım yoğunluklarına sahip genç yetişkinlerin sosyal medya kullanım yoğunluğuyla bağlantılı kişisel ve sosyal deneyimlerinin betimlenmesi amacıyla yapılan karma desenli araştırmadır. Araştırmadaki nicel verilerin örneklemi 18-35 yaş aralığındaki 177 katılımcıdan; nitel verilerin çalışma grubu 18-35 yaş aralığındaki 30 katılımcıdan oluşmaktadır.

Veri toplamak amacıyla “Demografik Bilgi Formu” ve “Yarı-Yapılandırılmış Görüşme Formu” kullanılmıştır. Demografik Bilgi Formu’ndan elde edilen veriler Ki-Kare analiziyle incelenmiştir. Görüşmelerden elde edilen nitel veriler içerik analiziyle incelenmiş ve Fleiss Kappa testiyle uzmanlar arası görüş birliği değerlendirilmiştir. Bu bulgular tema, kategori ve alt kategoriler halinde sunulmuştur.

Nicel verilerin analizinde, günlük sosyal medya kullanım süresiyle sosyal medya hesap sayısı, günlük internet kullanım süresi ve katılımcıların romantik/yakın ilişki durumu arasında anlamlı ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal medyada zorbalığa maruz kalma durumuyla katılımcıların öğrenim düzeyi, ‘kiminle yaşadığı’ ve romantik/yakın ilişki durumu arasında anlamlı ilişkinin olmadığı belirlenmiştir. Nitel verilerin analizinde, 7 tema belirlenmiştir. Bunlar: “Duygu durumu” (K=1.00), “Sosyal medyadan psikolojik olarak etkilenme” (K=1.00), “Bireysel sosyal medya kullanım gereksinimleri” (K=1.00), “Kullanım yoğunluğuna ilişkin yaşantılar” (K=,657), “Günlük yaşam eylemleri” (K=1.00), “Sosyal medya kullanımından algılanan zararlar” (K=1.00), “Sosyal medyada zorbalıkla ilgili deneyimler” (K=.733).

Araştırma sonucunda, genç yetişkinlerin sosyal medya kullanımlarının bireysel sosyal medya gereksinimlerinden ve sosyal medya kullanımından algıladıkları zararlardan etkilendiği görülmektedir. Genç yetişkinlerin sosyal medyada zorbalığa maruz kalma riski ve mücadele etme durumlarının kullanım yoğunluğu deneyimlerini etkileyen bir unsur olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların kullanım yoğunluğuna ilişkin algılarının ve kullanım yoğunluğunu azaltma denemelerinin kullanım yoğunluğuyla ilişkili kişisel ve sosyal deneyimlerinde önemli olduğu görülmektedir.

 Anahtar Kelimeler: Sosyal medya kullanım yoğunluğu, Genç yetişkinlik, Sosyal medya, Sosyal medyanın cazibesi, Zorbalığa maruz kalma