Türk resminde devlet adamlarının portreleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Resim, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SELDA SÜTÇÜ

Danışman: Gül Sarıdikmen

Özet:

Antikçağ Mısır, Yunan, Roma uygarlıklarında başlayan portre türü, devlet adamları ve siyasi ideoloji açısından önemlidir. Türk resim sanatında devlet adamları portreleri, Doğu-Batı kültürleri etkisiyle Orta Asya Uygur resmi, Türk-İslam minyatür sanatı ve Batı tarzı resim gibi zengin kaynaklarla gelişmiştir. Osmanlı sanatında portre geleneği, Fatih Sultan Mehmed'in Gentile Bellini'ye portresini yaptırması ile başlamıştır. II. Mahmud'un portrelerinin önceki dönem padişahlarından farklı olarak resmi binalara asılması ve Abdülaziz döneminde fotoğrafın yaygınlaşmış olması önemli gelişmelerdir. Reform hareketleriyle Osmanlı'da askeri okullarda resim eğitiminin başlaması, yetenekli öğrencilerin resim eğitimi almaları için Avrupa'ya gönderilmeleri, Batı tarzı tuval resmine geçişte önemlidir. Osmanlı'da resim yapan Batılı sanatçılar gibi, Ferik İbrahim, Hasan Rıza, Fahri Kaptan, Kaymakam Halim gibi Türk sanatçılar da bu tarzda yağlıboya padişah portreleri yapmaya başlamıştır. Hanedan sülalesinden Şehzade Abdülmecid Efendi de ressam kişiliğiyle padişah portreleri resmetmiştir. Türkiye Cumhuriyeti ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün portreleri, başta yabancı ressamlar tarafından, sonrasında İbrahim Çallı, Feyhaman Duran gibi önemli Türk ressamları tarafından yapılarak resmi dairelere asılmıştır. Osmanlı padişahlarının kendinden önceki padişahların dizi halinde portrelerini yaptırma geleneğinin yansıması olarak, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, dizi halinde tüm cumhurbaşkanlarının portresini yaptırmıştır. Anahtar Kelimeler: Türk resmi, cumhuriyet, portre, cumhurbaşkanı.