Üniversite öğrencilerinde girişimcilik eğiliminin öz-yeterlik ve kişilik özellikleri ile ilişkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Spor Yöneticiliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BEGÜM GÖKÇE GÜNAR

Danışman: Özhan Bavlı

Özet:

Bu çalışmanın amacı; üniversite öğrencilerinin girişimcilik eğilimlerinin kişilikleri ve öz-yeterlikleri ile ilişkisini incelemektir. Bu çalışma ilişkisel tarama türünde hazırlanmıştır. Çalışma kapsamında katılımcılara anket formu yüz yüze uygulanmış ancak uzaktan eğitime karar verilmesi sebebi ile çalışma online anket olarak devam etmiştir. Anket formu 4 bölümdür. İlk bölüm katılanların demografik özelliklerini saptamak amacıyla araştırmacı tarafından oluşturulacak bilgi formu yer almaktadır. İkinci bölümde 14 ifadeden oluşan, Girginer ve Uçkun (2004) tarafından geliştirilen girişimcilik ölçeği bulunmaktadır. Üçüncü bölümde bölümde araştırma verilerinin toplanmasında katılımcıların proaktif kişilik yönelimlerini belirlemek amacıyla Baterman ve Crant (1993) tarafınca geliştirilen ve Akın, Abacı, Kaya ve Arıcı (2011) tarafından Türkçe ’ye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları gerçekleştirilen “Kısaltılmış Proaktif Kişilik Ölçeği (KPKÖ)” kullanılmıştır. Dördüncü ve son bölümde ise Schwarzer ve Jarusalem’in geliştirdiği, ilk olarak 20 maddeden oluşan ancak 1995’te revizyonlar ile 10 madde haline getirilen, yetenek ve güven ve çaba ve direnç olarak iki alt boyuttan oluşan ‘’Genel Öz-Yeterlik Ölçeği’’ kullanılmıştır. Çalışma sonucunda erkeklerin girişimcilik eğiliminde kadınlardan daha yüksek bir puana sahip oldukları görülmüştür. Anne mesleğinin ve baba mesleğinin girişimcilik eğilimi üzerine etkisini incelemek amacıyla yapılan Kruskal Wallis H testi sonucunda, anne ve baba mesleğinin her ikisi için de girişimcilik eğilimi arasında anlamlı bir ilişki olduğu ve ebeveyni özel sektörde çalışan grubun girişimcilik puanlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Katılımcıların aylık gelir düzeylerine göre girişimcilik eğilimi, proaktif kişilik, çaba ve direnç ile yetenek ve güven iv puanlarını karşılaştırmak amacıyla yapılan Kruskal Wallis H testinin sonucunda öğrencilerin gelir düzeyi ile girişimcilik eğilimi, Proaktif kişilik, çaba ve direnç-yetenek ve kendine güven arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Çalışmaya katılanların yaş gruplarının girişimcilik eğilimleri ile ilişkisinde anlamlı bir fark bulunmadığı görülmektedir. Araştırma sonucunda erkek öğrencilerin genel öz yeterlilik al boyutları olan yetenek ve güven ile çaba ve direnç puanlarının kadın öğrencilere göre daha yüksek olduğu görülmektedir. Araştırmanın sonuçları, üniversite öğrencilerinin proaktif kişiliklerinin girişimcilik eğilimleri üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Çalışma sonucunda öz yeterliliğin girişimcilik eğilimi ile ilişkili olduğu sonucuna varılmıştır. Çalışmamızda proaktif kişilik ile öz yeterlilik arasında anlamlı ve yüksek bir ilişki olduğu saptanmıştır. Tüm bu sonuçlara baktığımızda kadınlar girişimciler için yapılacak projeler, verilecek ekonomik destek ve eğitimler bu durumun değişmesine katkı sağlayabilir. Bunun yanında üniversite müfredatlarında uygulanabilecek girişimcilik eğitimi dersleri ile öğrencilerin bilinçlendirilmesi bu konuda fayda sağlayabilir. Ayrıca yine genç girişimcilere yönelik maddi desteklerin arttırılması, ülke çapında yeni girişimlere ayrılan bütçenin arttırılması ve genç girişimcilerin bu kaynaklara erişiminin kolaylaştırılması bu konuda ülkemizdeki girişimcilik eğiliminin arttırılmasına yönelik yararlı faaliyetler olabilir.