İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Etnomatematik Temelli Matematik Öğretimi Yansıtıcı Düşünme Becerilerini Geliştirmeye Yönelik Program Tasarısı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Eğitim Programları ve Öğretim, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İLKNUR ÖZBEBEK

Danışman: Akan Deniz Yazgan

Özet:

Bu çalışmanın amacı etnomatematik öğretiminde öğretmen adaylarına yansıtıcı düşünme becerilerini geliştirmeyi hedefleyen program tasarısı için bir çerçeve sunmaktır. Araştırma iki aşamalı gerçekleşmiştir. Araştırmanın gerekçelendirilmesini sağlayabilmek için araştırmanın ilk aşamasında öğretmen adaylarının etnomatematik öğretimine yönelik inançları ve yansıtıcı düşünme gerçekleştirebileceklerine yönelik inançlarını ölçen EMTİÖ ve YDGYİÖ adlı ölçme araçları geliştirilmiştir. Çalışmanın örneklemini Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi 1.,2.,3. ve 4. sınıf ilköğretim matematik öğretmen adayları oluşturmaktadır. Pilot çalışma ile toplam 405 öğretmen adayından veri toplanmıştır. Yapılan analizler doğrultusunda 10 maddelik tek boyutlu iki ölçme aracı geliştirilmiştir. Ardından çalışmanın ikinci aşamasında program tasarısının özellikleri belirlenmiştir. Konu uzmanları (Matematik eğitim uzmanı ve Eğitim programları ve öğretim uzmanları) ile bireysel görüşmeler gerçekleştirilmiş ve ilköğretim matematik öğretmen adayları odak grup görüşmesi gerçekleştirilmiştir. Yapılan araştırmada bulgular yansıtıcı düşünme ve etnomatematik öğretiminin birbirlerini yordayabileceği yönündedir. Uzman görüşleri ve ilköğretim matematik öğretmen adaylarının görüşleri program tasarımının temel özelliklerinin belirlendiği (hedef kitle, eğitim felsefesi, genel hedef, hedef, alt hedefler, öğretim süreci, öğretim içeriği, öğretimin ölçme değerlendirmesi) veri kısmını oluşturmaktadır. Toplanan veri nitel çalışma ile “eğitim felsefesi, öğretmen özellikleri, kültüre duyarlılık, öğretim süreç ve değerlendirmesi” şeklinde temalandırılmış program tasarısı şekillenmiştir. Yapılan araştırmanın sonuçları, araştırmanın ilk aşamasında ilköğretim matematik öğretmen adaylarının inanç düzeylerinin yüksek düzeyde olduğu ancak çok yüksek düzeyde olmadığını göstermektedir. Araştırmanın ikinci aşamasında Eğitim programları ve öğretim, Matematik eğitimi uzmanları tarafından sonuçlar yorumlanmıştır. Öğretmen adaylarının inançlarının geliştirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Yapılan çalışmaların sonucunda etnomatematik öğretiminde yansıtıcı düşünme gelişimi sağlanabileceği görülmektedir. Bu doğrultuda program tasarımı gerçekleştirilmiştir.